African Storybook
Menu
Habaha W'Enyuni
Bukheye Mulongo Christopher
Wiehan de Jager
Lunyole
Lulala enyuni jaali n'oluhiiho. Jendire ohuba ni habaha hy'abaatu n'esolo. Jebuusa, nyuni hiina eyaali n'esaana ohuba habaha waajo?
Nga ŋabaŋo eyaleeta amagesi yiiti, "Hwangale Haŋungu, olwohuba ali n'amaani ate nga ali hya habaha!" Ng'eyindi eŋahania yiiti, "Haŋungu aŋuma ngule, ate amajanjaasi gage gabunakuŋafu." Ng'eyindi yiroma yiiti, "Ale huŋe maaya, olwohuba ti nj'etuhira obubbala." Ko eyindi yiiti, "Seŋanga hugululuha, ate habaha w'enyuni atehwa huba naŋanga ohugululuha."
Nga Nyuni Muzinge yanjulusa ehisuti yiroma yiiti, "Peega ti ndise onahali habaha. Ndi muŋoone!" Woogu ng'aloma ati, "Ewe oli n'ehyeŋulisi. Ese ndi n'emoni ejisinga emoni j'enyuni ejindi joosi obubbala. Ndiise owoola ohuba habaha." Ng'enyuni ejindi jimuhayula ni jiroma jiiti, "Siwe woogu! Ewe otagiha hweŋenyuhira hiisi olu lyuba litula."
Nga wangewe bijitangaliha, ohwola ŋaaliŋo eyaleeta amagesi yiti, "Enyuni eyo eŋanga ohuguluha ŋamugulu ohuhira ejehye njesaniiye ohubaha wajo." Enyuni josijosi nga ji siima ehiŋeego ehyo era nga jiguluha ni jitiina ŋamugulu.
Nga mu ludaalo lulala Ejase ligululuha lituumaho agasozi agasinga obuleŋi mu hyaalo hyosi. Nga Haŋungu niye mu ndalo ebiri agululuha gengira mwigulu erya bululu ŋamugulu wa gasozi. Aye mu ndaalo edatu ekwiye esega yaseyeeya ni yeyongera ŋamugulu nerumba eryuba.
Eyo aŋale ŋamugulu enyuni jaŋulira esega ni yerangirira yiiti, "Ndiise oli ŋamugulu Ohubasinga, Ndiise habaha."
Cooka ate ŋamugulu waayo esega yaŋulira ahajanjaasi aheene ahatono ni haloma haati, "Waalu, waalu, waalu! Ndiise ali ŋamugulu wuwo. Ndiise habaha." Ahayuni hano haali hadyedyedye, ahayuni ahasinga obudidiri mu nyuni joosi. Ahayuni hano haali henadire mu mooya g'olubaŋa lw'esega yaseyeya ni naho n'eja mwigulu.
Esega ni yaŋulira ng'eroma yiiti, "S'onasinge!" Nga yeyongera ohuseyeya mu bbanga n'erumba mwigulu. Ni yagululuha yaniina, yaniina nga yoola aŋaatu yaba n'etaŋanga hweyongerayo ohugululuha. Ng'aŋo yerangirira yiiti, "Ndi ŋamugulu ohuhira enyuni eyindi yoosi. Ndiise habaha wenywe!"
Aye nga nindi ahadyedyedye halomera mu lubaŋa haati, "Waalu, waalu! Waalu waalu! Ndiise ono ahayuni ahadidiri! Ndiise habaha wuwo." Esega olw'obudembi yaali sehiŋanga hweyongerayo n'ohugululuha n'eniina.
Ng'aŋo esega yigululuha ni yiiha ŋaasi nahayuni nago nihahyenadire mu lubaŋa lwayo. Enyuni ejindi jasunguŋalira ahadyedyedye. Jahalindirira ni jetegehire ohuhahunyulaho amooya goosi-goosi.
Aye ahayuni hano ahaali ahadidiri era ahajagujagu ni hafania ejahye ni jihasunguŋaliye hagululuha hesweka mwiroŋo ly'etemu.
Ng'enyuni jiroma Woogu jiiti, "Ng'olu oli n'agaboni agabbala huuma ŋ'eroŋo ni haba ni hatula ohaŋambe." Nga Woogu gehala ŋ'eroŋo ahuuma.
Eryuba ni lyabasa ehyalo, nga woogu ero limweŋirira atagiha hweŋenyuhira. Ahadyedyedye ni halengesa habona Woogu naŋenyuha nga hapwanguha hatayo swe-e-e!
Woogu ni gasisimuha ahadyedyedye ni hamwe muluuyeho gafuna esoni ejamaani. Ohuŋwa hulwo aŋiima wiire woŋene. Mu muusi aba mwiro ni gehwehire hu nyuni jahye.
You are free to download, copy, translate or adapt this story and use the illustrations as long as you attribute in the following way:
Habaha W'Enyuni
Author - South African Folktale
Translation - Bukheye Mulongo Christopher
Illustration - Wiehan de Jager
Language - Lunyole
Level - Read aloud
© African Storybook Initiative 2014
Creative Commons: Attribution 4.0
Source www.africanstorybook.org
Menu
  • Navigate

    Navigate through the story by swiping right or left or clicking when the cursors changes to an arrow on the right or the left edge of the screen.

    Tap or click on the centre of the page to see, or remove the menu bars at the top and the bottom of the screen. You can also use the ESC key.

    You can use the slider at the bottom as a way to move quickly through the story. On a mobile device tap on the slider before you drag the slider button.

    Click or tap to return to African Storybook.

  • Share
    If you have a Twitter or Facebook account, you can share this story on your page or a page you manage. You can also copy the web link (URL) for this story.
    • Twitter
    • Facebook
    • Url
  • Rate
    Other visitors rated this story

    Tell us how much you liked the story – drag the scroller to highlight one or more stars
    • Submit
  • Comment
    Read other people’s comments on the story, or add your own.
    • Enter your comment
    • Name
    • E-mail
    • Post
  • Translations and adaptations
    • Koning van die voëls
      Afrikaans (Translation)
    • የአእዋፋቱ ንጉሥ
      Amharic (Translation)
    • Mambo weShiri
      ChiShona (Translation)
    • Mwami Wabayuni
      ChiTonga (Translation)
    • Mfumu Yambalame
      CiNyanja (Translation)
    • King of the birds
      English (Original)
    • The Clever Little Bird
      English (Adaptation)
    • Smart Little Bird became King of the birds
      English (Adaptation)
    • Le Roi Des Oiseaux
      French (Translation)
    • Imfumu Yafyuuni
      IciBemba (Translation)
    • Ikosi yeenyoni
      isiNdebele (Translation)
    • UNcede inkosi yeentaka
      isiXhosa (Translation)
    • Inkosi yezinyoni
      isiZulu (Translation)
    • Ungcede Inkosi Yezinyoni
      isiZulu (Adaptation)
    • Musumbi Wa Nyunyi
      Kikamba (Translation)
    • Opi Aria Yi Ni
      Lugbarati (Translation)
    • Kabaka We Nyonyi
      Lugwere (Translation)
    • Umuyiinga we Binywiinywi
      Lumasaaba (Translation)
    • Kyabazinga gh'enhonhi
      Lusoga (Translation)
    • Olkínkí Le Oó Imotónyi
      Maa (Translation)
    • Ninsi Natitari
      Mampruli (Translation)
    • Omwami Wa Amayoni
      Oluwanga (Translation)
    • Rei Das Aves
      Portuguese (Translation)
    • Kgoši ya dinonyana
      Sepedi (Translation)
    • Morena wa dinonyana
      Sesotho (South Africa) (Translation)
    • Kgosi ya dinonyane
      Setswana (Translation)
    • Mulena Walinyunywani
      SiLozi (Translation)
    • Inkhosi yetinyoni
      Siswati (Translation)
    • Khosi ya zwiṋoni
      Tshivenḓa (Translation)
    • Hosinkulu ya swinyenyana
      Xitsonga (Translation)
  • Download to read
    Landscape version
  • Download to print
    Portrait (booklet) version
  • Download EPUB