African Storybook
Menu
Magozwe
Raphael Lieber (OLE Ghana)
Wiehan de Jager
Dagaare
Dɔɔbili mine da gaa la tentɔɔre kaŋa naŋ di Nairobi poɔ. Ba da ba nyerɛ noɔ na ba naŋ da dire ba teŋa ane ba yie poɔ. Ba da ba taa kpɛzie a be. Ba deɛ da bebe la a lɛ bebiri la bebiri za naŋ pɔge ba. Bebimaaroŋ kaŋa, a dɔɔbilii bama da iri pilli la ba sɛnne kyɛ maale bũũ a na kare a ɔɔre bare. A bie kaŋa yuori la Magozwe. O naŋ da la ba zaa poɔ bibile.
Magozwe dɔgebo yuono anuu saŋa la ka o saa kpi. O saabile zie la ka o da kpeɛrɛ. A dɔɔ da ba kaara o velaa. O da ba maŋ ko o bondirii ka o di tege. O da maŋ e la ka bie toŋ a yiriŋ toŋkpeɛne zaa.
Ka Magozweŋ da wa ŋmoonɔ yɛlɛ bee a boɔrɔ ka o soore yɛlɛ kaŋa kyare a o dɔgɛɛ ŋa, a saabile maŋ ŋmɛ o la yaga. Magozwe naŋ da wa yeli ka o boɔra la ka o gaa sakuuri, a saabile da ŋmɛ o la kyɛ yeli, "Fo zɔloŋ zuo la. Fo koŋ tõɔ zanne bonzaa." Magozwe da di la a dɔgɛɛ ŋa yuomo ata a kyɛ zoyi a o saabile zie a te be sori zu a tuulo.
A sori zu tuuluu ŋa da ba e mɔllɔ. Ba da maŋ di la dɔgɛɛ yaga a kyɛ tõɔ nyɛ be bebiri zaa bondirii. Bebie mine polisiri maŋ te yi la ba zu a nyɔge ba te pɔge. Bebie mine noba maŋ nyɔge ba la a ŋmɛ. Ka ba naŋ da wa beɛrɛ meŋ, neɛ zaa da kyebe a na soŋ ba. A biiri bama dɛloo zie zaa la a libie na ba naŋ yɔ zɛlle ane bonfollo mine ba naŋ yɔ koɔre. A ba toma ŋa nimizeɛ zie zaa la saŋa na ba naŋ maŋ te tuori ba taaba mine ka ba zɔɔ a sɔroo paaloŋ na eŋa.
Daare kaŋa, Magozwe da kaara la sagre poɔ a te nyɛ ganzage kaŋa. O da piŋpiŋ la a dɛgre bare kyɛ de eŋ o woɔ poɔ. Bebiri zaa o naŋ toŋ o toma baare, o maŋ iri la a gane yuoro a enfuomo kaara. O da koŋ tõɔ kanne a sɛgebie bee a yelbie naŋ bebe.
A enfuomo da wulo la bidɔɔlee kaŋa naŋ da baa iri a mɔna alopelee. Magozwe da maŋ gaŋ zanna ne la a alopelee mɔmmo. O da maŋ deɛ la ka o na la dɔɔlee na a ganne poɔ.
Ɔɔre da erɛ la kyɛ ka Magozwe da naŋ are a soriŋ sɔrɔ libie noba zie. Dɔɔ kaŋa da kyɛŋ wa la a bie zie a wa yeli, "Haloo, N yuori la Thomas. N toma zie peɛle la a kyɛ. Fo na tõɔ nyɛ la bondirii be a di." O da tẽɛ la nu wuli a bie yir-doɔ kaŋa ba naŋ kpaare na kyaãse sɔglaa, kyɛ yeli, "Ka foõ na di, gaa be fo na nyɛ la bondirii a di." Magozwe da kaa la dɔɔ kyɛ la kaa a yiri kyɛ yeli, "Tɔɔ," a kyɛ te gara.
Kyiuri awola mine naŋ tu, a biiri bama da milliŋ la a Thomas. O da nɔŋɛɛ ka o ne noba yele yɛlɛ, gaŋ a zaa, a biweɛmɛ bama taaba. O da nɔŋɛɛ ka noba maŋ manne ba nyɔvore yɛlɛ ka o kyɛle. O da maŋ taa la kanyiri ne nimizeɛ a yɛlɛ ama kyɛloo poɔ. O ba deirɛ suuri bee neba-eŋbo kpeɛrɛ ne a yɛlɛ ama kyɛloo poɔ. A biiri bama mine da piili gara la a yidoɔ na poɔ te dire bundirii ŋmenaa saŋa.
Magozwe da zeŋ kaara la o enfuomo gane ka Thomas la wa zeŋ kɔge o. "Boŋ la ka a senseloŋ kyaare?" Thomas la soore. Ka Magozwe yeli, "O kyaarɛɛ bidɔɔlee kaŋa naŋ da leɛ alopelee mɔna." Ka Thomas soore, "A bidɔɔlee yuori la boŋ?" Ka Magozwe yeli baaloŋ lɛ, "N ba baŋ a yuori, N koŋ baŋ kanne."
Ba da wa tuori la taa ka Magozwe piili manna o nyɔvore yɛlɛ zaa kora a Thomas. O yelyaga zaa da kyaarɛɛ o ne o saabile ane o naŋ zo yi a o nuuriŋ ananso. Thomas da ba yeli yɛlɛ zaa. O ba wuli Magozwe lɛnɛɛ o naŋ na e. O deɛ da kyɛlɛ la a yɛlɛ velaa. Saŋa mine ba maŋ yeli la yɛlɛ lɛɛ wa baare a kyɛ gaa a yidoɔ na poɔ te di bundirii.
Magozwe naŋ da wa ta a yuomo pie dɔgebo daare bebiri, Thomas da ko o la senseloŋ ganpaalaa. A senseloŋ da kyaarɛɛ koraa poɔ bie kaŋa naŋ baa iri a leɛ bɔlŋmɛ-kpoŋ soba. Thomas da kanne la a senseloŋ na gbɛrebowola zaa ko Magozwe. Daare kaŋa la ka a Thomas yeli, "N teɛre ka saŋa taɛɛ la ka fo gaa sakuuri a te zanne kannoo. Wola ka fo nyɛ a poɔ?" Thomas da yeli ka o baŋɛɛ zie kaŋa bibiiri naŋ maŋ zeŋ kyɛ gara sakuuri.
Magozwe da zeŋ teɛre la a o zipaalaa ŋa ane a o sakuuri gaabo yɛlɛ lɛɛ. O da ba baŋ kaapɔge ao saabile yɛlɛ tɔɔ na wa e yelmeŋa, ka o koŋ tõɔ zanne bonzaa. Bee o ta wa era ka ba ŋmɛ o a zie na. Dabẽɛ da kpɛ o la. "Amine kaŋa a N sorizu tuuluu la na seɛ." Lɛ ka o da teɛre.
O da yeli la a o dabẽɛ na zaa ko a Thomas. Ka a dɔɔ da kpaale o zu yaga zaa ka a be la na soŋ o ka a yɛlɛ seɛ.
Azuiŋ, Magozwe da gaa te kpeɛrɛ la yiri na poɔ. O ne bidɔba bayi mine la da laŋ die. Ba zaa da laŋ la taa e bibiiri pie a yiriŋ. Cissy ane o serɛ, baare ata, kɔlaa ane bonyaaŋa meŋ da be a yiri poɔ.
Magozwe da piili la sakuuri. A da ba e mɔlɔ, bonso, a o taaba da zanne gaa la tɔɔre ka a seŋ ka o zanne pɔge ba. A maŋ te ta la soga ka o nuuri yoɔre, kyɛ ka o teɛroŋ maŋ gaa a alopelee mɔna ane a bɔlŋmɛkaraa na o naŋ nyɛ a senseloŋ gane poɔ. O da boɔrɔ la ka ka o waa ŋa a noba na. Ba nuuri da ba yoɔre.
Magozwe da zeŋ la a yiri kyaara poɔ a kanna a gane na kaŋa ba naŋ ko o a sakuuri poɔ. Ka Thomas da wa zeŋ kɔge o. "Boŋ ka a senseloŋ kyaare?" Thomas la soore. "O kyaarɛɛ bie kaŋa naŋ da leɛ karema." Magozwe la da iri o noɔre. Ka Thomas sore, "A bie yuori la boŋ?" Ka Magozwe yeli kyɛ laara morɔ, "A bie yuori la Magozwe."
You are free to download, copy, translate or adapt this story and use the illustrations as long as you attribute in the following way:
Magozwe
Author - Lesley Koyi
Translation - Raphael Lieber (OLE Ghana)
Illustration - Wiehan de Jager
Language - Dagaare
Level - Read aloud
© African Storybook Initiative 2015
Creative Commons: Attribution 4.0
Source www.africanstorybook.org
Menu
  • Navigate

    Navigate through the story by swiping right or left or clicking when the cursors changes to an arrow on the right or the left edge of the screen.

    Tap or click on the centre of the page to see, or remove the menu bars at the top and the bottom of the screen. You can also use the ESC key.

    You can use the slider at the bottom as a way to move quickly through the story. On a mobile device tap on the slider before you drag the slider button.

    Click or tap to return to African Storybook.

  • Share
    If you have a Twitter or Facebook account, you can share this story on your page or a page you manage. You can also copy the web link (URL) for this story.
    • Twitter
    • Facebook
    • Url
  • Rate
    Other visitors rated this story

    Tell us how much you liked the story – drag the scroller to highlight one or more stars
    • Submit
  • Comment
    Read other people’s comments on the story, or add your own.
    • Enter your comment
    • Name
    • E-mail
    • Post
  • Translations and adaptations
    • Magozwe
      Afrikaans (Translation)
    • Magozwe
      Akuapem Twi (Translation)
    • ماقزوي
      Arabic (Translation)
    • Magozwe
      Asante Twi (Translation)
    • Magozwe
      ChiTonga (Translation)
    • Magozwe
      CiNyanja (Translation)
    • Magozwe
      Dagbani/Dagbanli (Translation)
    • Mokasa
      Dangme (Translation)
    • Magozwe
      English (Original)
    • Magozwe (Colour-in)
      English (Adaptation)
    • Magozwe
      Ewe (Translation)
    • Magozwe
      Fante (Translation)
    • Magozwe
      French (Translation)
    • Ankamafio
      Ga (Translation)
    • Magozwe
      Gonja (Translation)
    • Magozwe
      IciBemba (Translation)
    • UMagozwe
      isiNdebele (Translation)
    • UMagozwe
      isiXhosa (Translation)
    • Mhlaba ngiyakuhlonipha
      isiZulu (Translation)
    • Magozwe
      Kasem (Translation)
    • Magorwa
      Kinyarwanda (Translation)
    • Magozwe
      Kiswahili (Translation)
    • Magozwe
      Kiswahili (Adaptation)
    • Magozwe apata makao mapya
      Kiswahili (Adaptation)
    • Magozwe
      Mampruli (Translation)
    • Magozwe
      Nzema (Translation)
    • Magozwe
      Portuguese (Translation)
    • Magozwe
      Sepedi (Translation)
    • Magozwe
      Sesotho (South Africa) (Translation)
    • Magozwe
      Setswana (Translation)
    • Magozwe
      SiLozi (Translation)
    • Wonkhe umuntfu uneliphupho
      Siswati (Translation)
    • Magozwe
      Talen (Translation)
    • Magozwe
      Tshivenḓa (Translation)
    • Mahewu
      Xitsonga (Translation)
  • Download to read
    Landscape version
  • Download to print
    Portrait (booklet) version
  • Download EPUB