Ku hlayela tikhavichi
Penny Smith
Magriet Brink

Mama K a a ri karhi a tshovela tikhavichi vhiki hinkwaro. Doobie, Maya na Duksie va pfuna Mama K exirhapeni xakwe xa matsavu hi Mugqiviela nimixo. Namuntlha vana va ta pfuna ku hlayela ni ku paka tikhavichi. Kutani Baba K u ta teka mabokisi ya tikhavichi a ya xavisa emakete.

1

Thekisi yi xixa vana ehekeni ya xirhapa. Va vona nhulu leyikulu ya tikhavichi ti fumbiwe ekusuhi ni lori ya khale ya Baba K. "Yoo! A hi ku tala ka tona tikhavichi leti!" ku vula Maya a ri karhi a kombetela. "Tikhavichi ndza vona ta fika eka gidi!" ku hleka Duksie. "A swi nge endleki! Kumbexana ti nga va ti ri madzana mabirhi!" ku landzula Doobie.

2

Mama K u rindze ehekeni. "Xewani hinkwenu, ndzi tsakela ku mi vona!" a ri karhi a xeweta vana. "Kutani a hi fambeni hi ya tirha. Mi fanele ku hlayela tikhavichi kutani mi ti nghenisa emabokisini, tikhavichi ta 12 hi bokisi. Ndzi ni mabokisi ya 20. Vambirhi va n'wina mi nga pfunana ku paka mabokisi ya 7 kutani un'we a paka mabokisi ya 6."

3

Vana va rhendzela nhulu ya tikhavhichi. Va kanerisana hi tindlela to hambanahambana to hlayela tikhavhichi. "Ndzi ehleketa ku hlayela ta mina hi timbirhimbirhi," ku vula Maya. "Ndzi rhandza ku hlayela hi munemune," ku vula Duksie, "sweswo swa hatlisa." "Mina ndzi ta tihlayela hi tinharhunharhu, ndzi ta swi endla hi ndlela ya mina!" ku angula Doobie.

4

Ku nga ri khale vana se va tate mabokisi ya 20. "Mi xumile!" ku vula Mama K. "Langutani ka ha sele tikhavhichi tin'wana. Tinguluve ta mina ti rhandza tikhavichi kutani a hi ti nyikeni," a ringanyeta. "Xana mi pake tikhavichi tingani amabokisini? Xana ku sale tikhavichi tingani?" a vutisa vana.

5

Ntirho lowu landzelaka i ku tsala nxavo eka bokisi rin'wana ni rin'wana kutani hi pfuna Baba K ku layicha mabokisi elorini. Va fanele ku veka hafu ya mabokisi eka tlhelo leri ra lori kutani hafu yin'wana va yi veka eka tlhelo lerin'wana, leswaku ndzhwalo wu ringana.

6

"Se hi le kusuhi ni ku heta!" ku vula Baba K. "A hi voneni, xana i mabokisi mangani lawa ha ha faneleke ku layicha eka tlhelo ha rin'we leswaku ndzhwalo wu ringana?"

7

Ku nga ri khale hinkwawo mabokisi ya 20 se ma layichiwile elorini. Baba K a kufumeta njhini kutani a khoma ndlela a ya emakete. "Loko ndzo xavisa mabokisi hinkwawo," a vulavula hi mbilu, "ndzi ta va ni mali leyi ringaneke ku lunghisa hoko ya tinguluve kutani ndzi xavela vana leswi nga ta va tsakisa!"

8

Kasi le purasini, Mama K ni vana va cheleta swimilana ni ku olela matluka. Hi awara ya khumembirhi se va karhele hinkwavo. Mama K u ri eka vona, "Se i nkarhi wa swakudya. Xana ma swi tiva leswaku ndzi mi endlele yini namuntlha?"

9

Hiloko a nghena endzeni a ya landza leswi a va vekeleke swona. Vana va lehisa mbilu va rindza ku vuya ka yena va ri karhi va kumbetela leswaku a nga va a tamele yini. Loko a ri karhi a ta hi ndlela maphakithi ya fasikoti rakwe a ma kukumukile!

10

"A hi voneni loko mi kumbetele swona! Xana ndzi mi khomele yini namuntlha?" Mama K a voyamisa maphakithi ya fasikoti rakwe kutani nhulu ya maapula yi wela etafuleni. "Vonani, ndzi be kona!" Ku huwelela Duksie. Mama K a byela vana, "Kutani tsundzukani nawu wa kona. Pambulelanani hi ku ringana! Ku hava loyi a faneleke a kuma yo tala kumbe ya le hansi ka van'wana!"

11

Kutani vana va rhanga va hlayela maapula hamambirhimbirhi. Va hlayela: 2, 4, 6, 8, 10, 12, 14, 16, kutani ku sala apula rin'we. Maapula hinkwawo ma endla 17.

12

Kutani, va avelana maapula hi ku ringana. Ku sale maapula mambirhi. Kutani vana va chela maapula eminkwameni ya vona va ya na yona ekaya. Xana n'wana un'wana ni un'wana u kuma mangani?

13

"A hi tsemeni maapula lamambirhi hi avelana," ku ringanyeta Duksie. "Xana un'wana ni un'wana u ta kuma swiphemu swingani swa apula?" ku vutisa Maya. "Ndza yi tiva nhlamulo!" ku n'wayitela Doobie.

14

Hiloko ku fika Baba K a huma emakete. Lori a yi na nchumu kutani Baba K wa n'wayitela. "Ndzi xavise tikhavichi hinkwato. Kutani ndzi nga lunghisa hoko ya tinguluve ndzi tlhela ndzi xava bolo ya milenge leyi a mi yi lava. "Huree!" ku huwelela vana."

15

16
You are free to download, copy, translate or adapt this story and use the illustrations as long as you attribute in the following way:
Ku hlayela tikhavichi
Author - Penny Smith
Translation - Mduduzi Benjie Shongwe
Illustration - Magriet Brink
Language - Xitsonga
Level - Longer paragraphs