Utịbe idim ákpárá
Mimi Werna
Edwin Irabor

Nditọ eka ita, Udoo, Erdoo ye Eryum eke tiẹ ekpan̄ utoŋ ekop ikwọ emi otode ke uyom edim. Mmọ mbita eke yom ndi dụk edim odo nkenek unek. Eke yom ndi tụk ǎkpǎrǎ ke ikpa enyọŋ, nte enye oko ton̄ode ndi wọrọ ndi. Mama ete, 'Ih ih'. Iki yimeke yak mmọ
eka.

Mmọ etọn̄ọ eyet, ke idorenyin ke enye ọyọ kpuhọre esit. Eryum anwana ndi n̄won nwọrọ ke ufọk man eke se ǎkpǎrǎ.

1

Mama omum enye, mbemiso enye ete iwọrọ. Ekem, eka mmọ emenere uyo ke enyọŋ, man nditọ eka esie nko ekop se enye oko yomde nditin.

"Mbid mbid ekeme ndi duk fi idem o," eka mmo odoho Eryum. "Afo nko umaha mmoŋ efere ntokon, edi nyọ nọ fi edie ke, mbid mbid oduk de fi idem." Ekem eka mmọ asak.

2

Ke idorenyin ke mmọ eye yom enye otop nke, enye ete, "Ákpárá edi utịbe idim enyenede odudu o! Ǫkọ kọk udọn̄ọ. Onyuŋ edi ke enye odu ko ke ikpa enyọŋ ndien owo ikemeke ndi tuk enye. Mbid mbid okpo duk fi idem, ákpárá idi kemeke ndi wam fi."

Kpukpru nditọ enyuŋ eda ekere se eka mmọ eke tin de aban̄a ákpárá.

3

"Mama, ke nke nnọ nyin aban̄ade ákpárá," Erdoo ọdọhọ mama. "ih, mama mbọk, ami nko mo yom ndi kop," Udoo osop adian uyo. "Ami nko nte anam ita," Eryum ekpe mama ubọk yak eke nke. Nte ekpe de mama ubọk, enye emenere nnuen ubọk ita ndi wut ke imọ iki di anam ita ndi dian uyo.

"Mmmm, ọfọn, yak nse," mama ọbọrọ ke mbre. "Mmee dima nditọ mi, edi boho. Mama, eke nke edi beghe!"

4

Erdoo efehe eke men efa, koro mama ndi kama efa ọkọ wọrọ ke ini ekem ndi ke nke. Eryum, eke men bọkit esie edi nko, koro mama ama bọp ibot adian do, enye esi ke nke nte mme eke tịbe ọnọ enye.

Kpukpru owo ndien esughore ete tie ndi kpaŋ utọŋ nkop nke emi mama ama ke eke ediwak ini. Udoo, efri ifiom, ndi dọghọ mama yak nke ọtọn̄ọ.

5

"Ekoŋ nkeeee," Mama atan̄a. "Nke kọŋ abasi, kpọhọde yak," nditọ ebọrọ

"Ke ini akpa, ákpárá eke di, utịbe idim. Ekẹ dịbe ke esit awawa akai ke Mbadede. Ekededip enye sia enye ama enyene odudu ndi kọk udọn̄ọ. Ke ntak oro, eke kpekpeme enye.

Edieke afo ọkọ dọn̄ọde, afo ọyọ wọŋ mmọŋ esie. Ákpárá eke ne nem esit ndi kọk m'owo. Edi, enye iki magha mme owo enyenede idiọk ido."

6

"Ke ntak odudu idim emi, inighe mbid-mbid mmoŋ esi fiọrọ ke mben idim. Kpukpru owo eke di de ndi wọŋ mmọŋ enyuŋ ema ndinwọŋ inighe mbid-mbid mmọŋ, akpan akpan nditọ nwọŋ.

Inighe mbid-mbid mmọŋ emi enyene me uduot nte ndat ndat, utouto, awa awa, ntọn̄enyọŋ, mmọn̄ibọn̄ ye utuo."

7

"Usen kiet, akananwan kiet, oko diọk de ido, ekerede Mbọm oto obio enwen edi. Eke beghe, enye ebine mbon esi kpemede utịbe idim ákpárá. Ekpeme itie, ikidiọn̄ọke enye, esit esie onyun̄ ọtọn̄ọ ndi fina enye. Edi, enye iki kpan̄ke uton̄ inọ esit esie.

Enye anyan ubọk owut Mbọm nan̄a enye edi san̄a ke esit akai onyun̄ odọghọ Mbọm yak enye ọnọ idim ukpono. Mbọm enyime, ndien edi daha idim."

8

"Mbọm, okoyi mmọŋ ọnwọŋ ndien idim ọkọk enye udọn̄ọ. Edikem, enye ọwọn̄ọde ese mme owo ke ke ese enye.

Mbọm emenere itiat, otop esin ke idim emi. Enye ada ese nan̄a idim emi emenere idem ndien asuana. Ye inemesit, enye emenere eto, otop esin ke idim. Idim amana emenere idem ndien asuana."

9

"Mbọm ndien ọfrọ oduk esit mmọŋ. Eke enyene idorenyin ke iyi bo nsi-nsi uwem. Enye ọfọfuro, idim emenere idem esie. Idim otop idem esie, tu tu ko ke ikpa enyọŋ, tutu mfin emi, iki fiak ke inyọŋ idi Mbadede.

Edi, ubak ini, ákpárá esi wọrọ edi ke edim ama edep ebiere, mman etie enye nan̄a ekesi tie de ke ini enye eke di de idim.

Ekoŋ nkeeee, mama atan̄a."

10

"Nditọ ima mi, ns'inam mbufo ema de nke emi ntem?" Mama obup mmọ. "Ediwak ini, esuk edọdọghọ mi ntop nke emi nnọ mbufo"

"Mama, ami mma nke emi, koro enye esi ti mi, ndi kpan utọn nkop se esit mi awanade ndi dọghọ mi," Udoo oboro onyun̄ asak.

"Nke mi, ekpep mi, mi iduot emi odu de ke ákpárá," Erdoo adian uyo.

11

Eryum ete, "Ami mma nke mi sia enye esi ti mi aban̄a inighe mbid-mbid mmoŋ. Mama, ndi mme keme ndi dia inighe mbid-mbid mmoŋ idaha emi, mbok?" Se enye oko yomde edi oro.

"Mmmm, ebiet etuebe, yak idia inighe mbid-mbid mmoŋ mkpoŋ. Ofon ntre?" Mama oboro. "Usen efen, nye top nke se ikitibede ke akpatre ino ákpárá," mama adian.

12
You are free to download, copy, translate or adapt this story and use the illustrations as long as you attribute in the following way:
Utịbe idim ákpárá
Author - Mimi Werna
Translation - Essienanwan Bangwell
Illustration - Edwin Irabor
Language - Efik
Level - Longer paragraphs