Umumana na Umukola Mfula wa buloshi
Mimi Werna
Edwin Irabor

Abana batatu, ama shina Udoo, Erdoo, na Eryum bale umfwa eko imfula yaleepona, kwati ka lwiimbo. Baleefwaya ukuya mukwangala kabili nookushana mumfula. Baleefwaya ukwikata umukola mfula wali kumulu. Banyina baisa balesha, ati, "Iyoo."

Efyo abana baatampile ukulila ninshi baleemona kwati banyina balabasuminisha. Eryum aisa esha nookufuma mun'ganda tondolo mukumona umukola mfula.

1

Lilya talafuma panse, banyina baliisamwikata. Neshiwi ilyakalipa, baalipundishe pakuti Eryum na nkashi shakwe shonse shumfwe.

"Kuti wa kwata ich ifine," ba isa landa, "ta watemwa na supu iya kwata impilipili elo nga wa lwala ichi fiine ku nwa supu." Ba isa landa, ba seka nako panono.

2

Banyina baisa mona kwati abana balafwaya akashimi, efyo baishile tampa abati, "Umukola mfula, mumana uwakwata amaka sana aya kuposha ubulwele ubuli bonse. Nomba ngawalwala icifine, teti ufikeko kumulu. Umukola mfula teti ukwafweko nakalya."

Abana baisa tontonkanyapo efyo banyina balelanda.

3

"Mayo, twebeniko akashimi keenu akamukola mfula," aisa landa Erdoo. "Emukwai mayo, na ine nde fwaya ukumfwako," Udoo nankwe akonkamo. "Naine," Eryum alundapo, aimya notukondo tutatu.

"Aleni bane, kanshi natumone," banyina baasuka, ninshi baleseka nako panono. "Iseni pamo bonse. Aka shimi kala tampa bane!"

4

Erdoo aisa butuka mukusenda umwinko banyina balebomfya paku shimika utushimi, nookubapeela. Eryum aishile peela banyina icitambala lintu tabala amba akashimi. Ngabafwala icitambala baleemoneka kwati balya bene abashimika utushimi.

Bonse abana baliikala tondolo pakumfwa akashimi nangu line balikomfwapo imiku iingi. Udoo aisa lisha umunsole elyo banyina baalimukutampa. Efyo nakashimi katampile.

5

"Patiile akantu nse," ebanyina. Abana baasuka, "Kaikele nga ifi twikele." Umukola mfula wali kwete ubuloshi. Kabili, umukola mfula waafisamine mu Mbadede pantu walikwete amaka yakuposha amalwele ayali yonse. Kwali abale londa.

Nga nau lwala, kunwa mofye amenshi. Umukola mfula wali uwa nsansa kabili, waalepeela bonse. Nomba tawa temenwe abantu abashakwete icumfwila, nabaale cita ifintu ifya bipa."

6

"Umulandu wabuloshi bwakamana, kwali aisi kilimu (ice cream) mucituntu caakamana. Bonse abaleisa mukunwa amenshi, maka maka abana, balelyako na aisi kilimu.

Aisi kilimu yakukamana yaali na amalangi ya mukola mfula. Amalangi yali ayaakashika, aya katapa katapa, aya macungwa macungwa, kabili, aya umutuntulwa."

7

"Ubushiku bumo, kanakulu kamo ifi, akashumfwa kabili akakwata amano ayabipa, neeshina lya Mbom, kaaliishile. Pakufika, kaali kumanya abaaleelonda. Tabakeshibe iyoo. Baumfwile umubili waenda lelo tabaposeleko amano.

Baisa kalanga kanakulu ka Mbom ukwali akamana nookwisa keba ati, 'Mayo umucinshi kumumana.' Ka nakulu kaalisuminisha, nookukonkanyapo, kakonyapo."

8

"Pakufika, kaliisa nwa amenshi, nookupola, kapola. Lilya kapola, kaliisa lolesha nookwisa mona ati tapali abaalemonako.

Efyo ka Mbom kaishile senda ilibwe nookuposa mumenshi. Kaikala kaleloleshanako efyo ilibwe lyaletoloka pamenshi. Katemwa, nookwisa posamo akamuti. Nako akamuti kaisa toloka filyafine fyacitike kukalibwe."

9

"Efyo kaatolokele mumenshi. Kalemona kwati teti kafwe, kakula ikala fye peenapee. Lilya line kaatolokelemo, akamana kaliisa ima, kaima nookufika kumulu. Ukwima uko ukwakuti tekuti kabwele ku Mbadede. Limolimo, umukola mfula, ulakonka umumana, ufwaya ubumpashana.

Empela ya kashimi," e banyina.

10

"Bana bandi, njebeniko, ninshi mwakatemenwa ifi aka akashimi," banyina baliipwishe. "Mulafwaya ukukomfwa, lyonsefye ati mayo twebeni."

"Nalikatemwa pantu kafula amafunde kabili kalanjibukisha ukumfwila umutima," Udoo aisa ayasuka, nenseko panono.

"Kalangafwa ukwibukisha amalangi yamukola mfula," Erdoo alundapo.

11

Eryum aisa eshako panono ninshi alemona kwati banyina balamumfwila, "Nalikatemwa pantu kalanjibukisha aisi kilimu. Mpeniko na aisi kilimu napapata sana?"

"Mmmm! Naakutalala apa muno, tukalya aisi kilimu mailo. Mwaumfwa?" Banyina balanda. "Mailo, nkamishimikila akashimi kakumpela yamukola mfula."

12
You are free to download, copy, translate or adapt this story and use the illustrations as long as you attribute in the following way:
Umumana na Umukola Mfula wa buloshi
Author - Mimi Werna
Translation - Zunzika Thole
Illustration - Edwin Irabor
Language - IciBemba
Level - Read aloud