Ḓuvha ḽa Vhufa
Ndivhuho Mutsila
Thulisile Shongwe


Afrika Tshipembe, ḓuvha ḽa Vhufa ndi holodei ya lushaka ine ya vha hone nga ḽa 24 Khubvumedzi.
-
Heyi bugu ya tshiṱori i amba nga ha ḓivhazwakale ya yeneyo holodei ya lushaka na zwa uri ndi ngani i na ndeme.
1
Vhathu vhoṱhe vha ḽifhasi vha na vhubvo havho. Vhubvo hashu ndi vhufa hashu.
-
Vhathu vha Afrika Tshipembe vha pembela vhubvo havho nga u kuvhangana nga ḓuvha iḽi sa miṱa, mashaka, zwitshavha, kana sa lushaka.
-
Afrika Tshipembe ḽi na sialala dzo fhambanaho.
2
Roṱhe Afrika Tshipembe ri na vhufa vhune ra ḓikhoḓa ngaho!
-
Afrika Tshipembe ḽi na vhufa ha manakanaka.
-
Kha mvelele dzo fhambanaho hu na tshaka dzo fhambanaho dza zwiḽiwa, zwiambaro, zwinwiwa na nyimbo na mitshino.
3
Kha sialala dzo fhambanaho hu na vhurereli, vhuṱambo na mitupo.
-
Vhathu vha Afrika Tshipembe vha amba nyambo dzo fhambanaho. Shango ḽa Afrika Tshipembe ḽi na nyambo dza 11 dza tshiofisi.
4
Ḓuvha ḽa Vhufa nga Nyambo dza Tshiofisi dza Afrika Tshipembe:
Ilanga lamaGugu (Tshindebele)
Usuku lwaMafa (Tshithosa)
Usuku lwamagugu (Tshizulu)
Letšatši la Bohwa (Tshipedi)
Letsatsi la Botjhaba (Tshisuthu)
Letsatsi la Ngwaoboswa (Tshitswana)
Lilanga Lemagugu (Tshiswati)
Ḓuvha ḽa Vhufa (Tshivenḓa)
Siku ra Ndzhaka (Tshitsonga)
Erfenisdag (Tshivhuru)
Heritage Day (Tshiisimane)
5
Nga tshifhinga tsha muvhuso wa tshiṱalula (apartheid), ḽa 24 Khubvumedzi ḽo vha ḽi tshi pfi Shaka Day.
-
Musi muvhuso wa tshiṱalula wo no fa, phaḽamennde yo shandula Ḓuvha ḽa Shaka ḽa vha Ḓuvha ḽa Vhufa. Vho ḽi ita ḓuvha ḽa u pembela ha vhathu vhoṱhe vha Afrika Tshipembe.
-
Ri pembelela u sa fana hashu sa tshaka nnzhi na vhufa hashu vhu no fana.
6
Ndayotewa ya Afrika Tshipembe i na milayo i no ri dededza. I na milayo i no ṱuṱuwedza na u tsireledza zwa vhufa hashu roṱhe.
-
Ndayotewa i ri roṱhe ri a lingana.
-
A hu na a no fhira muṅwe!
7
Vhathu vha songo itelana tshiṱalula.
-
Ri tea u farana nga u lingana.
-
Muthu muṅwe na muṅwe u na pfanelo dzi no lingana. Roṱhe ri na pfanelo dza nyambo, vhurereli, na sialala.
8
Nga Ḓuvha ḽa Vhufa, vhunzhi ha vhathu vha Afrika Tshipembe vha a imba nyimbo dzavho dza sialala na mitshino.
-
Ri dovha hafhu ra ḓiphiṋa nga u bika zwiḽiwa zwa sialala.
-
Vhaṅwe vha elelwa vhomakhulukuku vhavho nga zwirendo. Vhaṅwe vha tshi ya u phasa zwaloni zwavho.
9
Hu ambariwa zwiambaro zwa mivhala yo fhambanaho miṅwenda, zwishweswe, zwibeḽana na zwiṅwe zwinzhi.
-
Musi ri tshi pembelela Ḓuvha Ḽa Vhufa sa vhathu vha Afrika Tshipembe, ri pembelela na zwiga zwa lushaka.
-
Zwiga zwa lushaka ndi zwipuka na zwimela zwine zwa vha tshipiḓa tsha vhufa hashu.
10
Zwiga izwi zwa Afrika Tshipembe ndi:
-
Springbok ndi tshipuka tshi re tshiga tshashu tsha lushaka.
-
Musilisili ndi tshiṋoni tsha lushaka.
-
Muhovhohovho ndi muri wa lushaka.
-
Phurothia ndi dzuvha ḽa lushaka.
-
Galjoen ndi khovhe ya lushaka.
11
Zwikolo zwi a fara vhuṱambo ha u pembelela Ḓuvha ḽa Vhufa musi iḽi ḓuvha ḽi tshee kule.
-
Vhana vha ambara zwiambaro zwa sialala vha vhudza vhaṅwe afha kiḽasini zwine vha ḓivha nga sialala ya havho.
-
Vha thetshedzana zwiḽiwa zwa sialala dzo fhambanaho, na u tshina mitshino ya sialala dzo fhambanaho.
12
Zwa Ḓuvha ḽa Vhufa zwi tea u pembelelwa hoṱhe Afrika!
-
Vhana vha Afrika vha no ḓihudza nga vhufa vha ri:
-
Ndi pfi Namunya. Ndo ambara shuka.
-
Ndi pfi Adilah. Ndo ambara kaftan.
-
Ndi pfi Isoka. Ndo ambara gele.
-
Ndi pfi Sipho. Ndo ambara bheshu.
13

Mbudziso


  1. Ndi lini nahone ndi ngani hu tshi pembelelwa Ḓuvha ḽa Vhufa?
  2. Bulani zwiga zwiṋa zwa zwiṋa zwa lushaka zwa Afrika Tshipembe.
  3. Kha ri ṅwale dzina ḽa ‘Ḓuvha ḽa Vhufa’ nga nyambo dziṅwe mbili nga nnḓa ha luambo lwaṋu.
14

Bugu dza tsielano iyi


  • Ḓuvha ḽa Vhupfumedzani
  • Ḓuvha ḽa Mbofholowo
  • Ḓuvha ḽa Vhufa
  • Ḓuvha ḽa Pfaneleo dza Vhathu
  • Ḓuvha ḽa Vhafumakadzi
  • Ḓuvha ḽa Vhashumi
  • Ḓuvha ḽa Vhaswa
15


Tshiṱori itshi tsho sikiwa na u ṅwalwa nga Tshivenḓa, sa tshipiḓa tsha thandela ya matheriaḽa a u vhala ya Zenex Ulwazi Lwethu ya 2020.
16
Your attribution should include the following:
Title: Ḓuvha ḽa Vhufa
Author/s: Ndivhuho Mutsila
Illustrator/s: Thulisile Shongwe
Assurer/s: Eric Khorombi, Doris Manyamalala
Language: Tshivenḓa

© Zenex Foundation - Saide 2024

CC BY includes the following elements:
 BY   – Credit must be given to the creator