Anansi Omunafu
Ghanaian folktale
Wiehan de Jager

Olwolire yaaliyo namumbirya oyu balanganga baati Anansi. Omuhasi w'anansi gaali munyiiyi mulaŋi mwene. Aye Anansi habuhyabuhya gendanga ohulega hu biryo ebi behitundu benyiyiiranga nabomumago gaawe.

1

Lulala Anansi gemereraha ŋa nyumba ya Wanduyu meriwe. Anansi nga abuusa ati, "Mutamu yiyo omwo mulimo eryani?"

Anansi gendanga bugali eryani. Wanduyu nga agobolamo ati, "Litanyu bulaŋi. Aye linanye muhamonga ahatali haleŋi".

Anansi ng'agobolamo ati, "Nahehendire aye ndi n'ebiitu eby'ohuholaho". Aba hulindirrira mu nyumba yo Wamaduyu, hani Wananduyu gamuŋaye emirimo ej'ohuhola.

2

Anansi galoma ati,  "Manyire, nabbote oluwuzi. Nesidihe oluwuzi olwo hu hugulu hwange nga sidiha olundi hu tamu yiyo. Eryani ni rinanye, ona ŋalule oluwuzi era ese naaje ni nduluma!" Enduyu yaŋeega yiiti etehataha yino yaali yamahulu. Era yahozesewa.

3

"Punyisa ebijanjari," Anansi gaŋunyirisa ko nasamasagalaye. Ahaloosa h'ebijanjaalo ebiri hunyiyiwa mu tamu. Ekima jarira, "Nja hulye ebijanjaalo. Biri hupi hunya." Anansi galoma ati, "Negomba ohuba bbaabba w'ekima," nundi era, Anansi gateesa ohuhamba oluwuzi alusidihe hu hagulu huhwe ate oluyi olundi alusidihe hu gutamu gw'ebijanjaalo. Bbaabba w'ekima galobosa ati, etehateha yino yaali yamahulu. Era yahozesewa.

4

Anansi gaŋunyirisa namasangalo eno pwaniaga era galoma ati, "Punyira omuya gwamabboni, amabboni n'omudugere, ponefugirira!" Anansi galanga meriwe embiji y'omwisugu, "Etamu yange yijuye amabboni n'omudugere! Nja hulye." Anansi galoma ati, "Nahendire ohulya. Era nundi Anansi gateesa ohuhamba oluwuzi alusidihe hu hugulu huhwe, oluyi olundi alusidihe hu tamu y'amabboni. Meeriwe embiji y'omwisugu gaŋeega ati etehateha yino yaali yamahulu, era yahozesewa."

5

Aŋa Anansi golera hulwaabi, gali nahabuzi nasidihire humagulu gage omunaana. Anansi galoma n'ohwepaaha ati, "Yino etehateha ndaŋi, oba tamu yani eneheerere ohunya?" Naŋaweene aŋo Anansi gaŋulira ohuŋalula hu hugulu hulala. "Aha," Anansi galoma. "Paŋo, olwo nj'oluwuzi olusidihire hu lyani ly'Enduyu."

6

Gaŋulira ohuŋalula ohundi. Nundi n'ohundi. Anansi bamuŋalula ŋadatu ehisera nj'ehyeene. Anansi gesinduha nigaŋulira ohuŋalula ohw'oluwuzi olw'ohune; ŋaweene aŋo gaŋulira ohuŋalula ohw'oluwuzi olw'o hutaanu, nolw'omukaaga, nolw'o musanvu, nolw'omunaana. Anansi bamunŋalula eno nineera olwohuba ti hiisi mulala gaali aŋalula oluwuzi ahasera nj'ahene. Amagulu gage bagaŋalula gafuuha budyogolo.

7

Anansi gedimya mu lwaabi mangu mangu. Ewuuzi nijadoola jatindujuha Anansi gedyesa n'obusiba eweene obungi gatula hwigobo. Anansi geesa omuuya ati, "Maama se, maama se, yino sinjeyali etehateha endaŋi." Nolwaleero luno, Anansi namumbirya ali n'obugulu munana obudyogolo. Era sigafuna ho hya hulya hyosi hyosi oludaalo olwo.

8
You are free to download, copy, translate or adapt this story and use the illustrations as long as you attribute in the following way:
Anansi Omunafu
Author - Ghanaian folktale
Translation - Bukheye Mulongo Christopher
Illustration - Wiehan de Jager
Language - Lunyole
Level - Longer paragraphs