E be e le lenyalo la mathomo ka lapeng la ga Tenane, gomme Refiloe o be a thabile ka go fetišiša. "Ke ya go ba phelesi ya Palesa, ebile ke na le roko le dieta tše diswa!" a realo go dikgogo tša gagwe.

Refiloe o be a botša dikgogo tša gagwe ditaba ka moka. Tatagwe o be a mo file dikgogo tšeo bjalo ka mpho ya letšatši la gagwe la matswalo, ebile o be a di rata kudu.

"Refiloe, tloša dikgogo tšeo tša ditšhila tša go tšhoša mo!" mmagwe a goeletša, "Ga ke ba nyake go di bona di le kgauswi le tente ye ya lenyalo."

Refiloe a kobela dikgogo tša gagwe ka ntle ga tente "Tšhabelang kua kgole lena dilo tša bošilo." a realo, "Ga ke nyake gore le jelwe lenyalong la Palesa!"

"Mme o re lenyalo le e tla ba le lebotse kudu go phala ao a kilego a bonwa motseng wa Malealea," Refiloe a botša dikgogo tša gagwe, "gomme o re nka thuša banenyana ka moka ba bagolo ka go apea."

Dikgogo tša se mo ele hloko.

Mma a mmitša go tšwa ka ntlong a re: "Refiloe, anke o tlogele dikgogo tšeo tša gago o tlo nthuša ka dipitša tše!"

Mmago Refiloe o be a ikgantšha kudu ka ntlo ya gagwe, gomme o be a nyaka gore e se be le bosodi ka nako ya lenyalo. O ile a hlwekiša, a hlatswa le go gohla se sengwe le se sengwe seo se bego se bonagala.

Ge a feditše, go be go sa bonagale le lerole le tee. Dikgogo di ile tša hlodimetša dihlogo tša tšona mojakong wa ka pele. "Etšwang!" mmago Refiloe a goeletša, "Etšwang lena dilo tša go tšhoša tša maoto le melomo ya ditšhila!"

Refiloe a latela dikgogo tša gagwe go tšwela ka ntle ge di ya ka jarateng. "Mme o nepile, le a swabiša," a omanya dikgogo.

Refiloe o ile a nagana sebakanyana. Gateetee, a myemyela gomme a re ka pelong, "Ke na le kgopolo ye botse kudu." O ile a ya a tlatša kgamelo ka meetse a go tšwa sedibeng.

Refiloe o ile a ba le bothata bjo bogolo bja go swara dikgogo tša gagwe. Di be di sa nagane gore go hlapa ke kgopolo ye botse.

Refiloe a tsenya kgogo ya mathomo ka gare ga kgamelo ya meetse. E ile ya hlaboša lentšu e lla ebile e phaphatha maphego a yona ka maatla. "O se šikinyege wena selo sa bošilo," Refiloe a goeletša, "re ka se tšee nako ye telele!"

Ge Refiloe a phumola nko le mahlo a kgogo, gateetee ya fokola gomme ya wela ka lehlakoreng la kgamelo.

"Ye ga se nako ya go robala," gwa realo Refiloe. O ile a e šikinya gabotse gore a ntšhe meetse ka moka mo mmeleng. "Ge o sa tsoge, ke tla swanelwa ke go go bea felotsoko gore o ome gabotse," a realo.

O ile a bea kgogo ka ntle bjanyeng gore e ome. Kgogo ya robala e sa šikinyege.

Refiloe a hlatswa dikgogo tša gagwe ka moka. Ye nngwe le ye nngwe ya tšona e ile ya fokola pele a fetša ka yona. O ile a bea dikgogo tšeo ka moka tše seswai ka go latelana bjanyeng gore di ome. Ga go le e tee ya tšona ye e ilego ya šikinya lefofa le tee.

"Ke tla di tlogela di robale gannyane," Refiloe a nagana, gomme a tloga a ya go lekola morogo.

Mme Ngwe le Mme Pedi e be e le borakgadi ba Refiloe. Bona ba be ba sa ratane le gatee.

Borakgadi ba be ba na le dikgwedi ba itokišeletša lenyalo la Palesa, eupša ba be ba ka se nagane le go namela ka thekising e tee ba le mmogo.

Mme Ngwe o ile a bona dikgogo tša Refiloe di beakantšwe gore di ome. "Se ke seneke se sebotse seo nka se išago gae!" a realo ka pelong.

O ile a apola kobo ya gagwe gomme a phuthela dikgogo tšeo ka moka ka kelohloko ka gare ga yona. Ga go kgogo le e tee yeo e ilego ya šutha.

"Gabotse!" a myemyela, "bjale ke tla di bea felotsoko moo Mme Pedi a ka se tsogego a di hweditše," gomme a bea sephuthelwana seo sekhutlong gare ga merara ya maphotse.

Mme Pedi o ile a tšea sephetho sa go dira sejo sa gagwe sa go tuma sa lephotse. O ile a tšea sekotlelo sa gagwe se segolo, gomme a ya serapeng sa merogo.

Ka serapeng sa merogo a bona sephuthelwana sa Mme Ngwe ka fase ga morara wa lephotse. A phutholla sephuthelwana sela. A hwetša dikgogo tšela tše seswai ka sephuthelwaneng.

"Ijoo!" a boela morago ka go makala. "Aa! lena le dikgogo tše di hlwekilego, tše dibotse kudu! Le loketše pitša ya ka," a realo. "Bjale, ke tla le uta kae baratiwa ba ka?" Mme Pedi a sega, "Ke tla swanelwa ke go hwetša lefelo le lebotse kudu," a realo a sepela a dikologa ntlo.

"Ke a tseba bjale," a realo mafelelong, "Ke tla le bea marulelong!"

Mme Pedi a namela leboto la serapa gomme a bea dikgogo ka go latelana godimo ga marulelo a bjang.

Letšatšing le le latelago, letšatši la lenyalo le ile la hlaba gabotse.

Refiloe o tsogile pele gore a ye go bona dikgogo tša gagwe. O ile a bona gore di be di se sa le gona mola bjanyeng.

"Di swanetše go ba di omile gabotse bjale. Ke na le bonnete bja gore di ile go nyaka dijo tša mesong," Refiloe a realo.

Lenyalo la Palesa le be le le botse. Dikgogo tšela ga se tša tsoga tša fologa marulelong gore di tlo kopana le banyadi ge ba bina ka jarateng.

Ga go le e tee ya dikgogo yeo e ilego ya šikinyega ge khwaere ya kereke e opela ka mantšu a yona a go hlaboša, a bose kudu. Dikgogo di be di sa rapaletše marulelong ge moruti a rera.

Ga se tša ka tša šikinyega le gatee ge dikolobe di rora le rakgolo wa Refiloe a gona ka go hlaboša ka nako ya thero.

Ga go le e tee ye e ilego ya šikinya leoto ge dinku di kitimela ka tenteng, ebile di nyaka go wiša khekhe ya lenyalo.

Dilo di thomile go fetoga marulelong ge tatago monyadi a le magareng ka polelo ya gagwe.

Kgogo ya mathomo e ile ya phurolla maphego gomme ya fofela sehubeng sa Mme Ngwe. Mme Pedi o be a le kgauswi le yena gomme a thoma go sega.

Kgogo ye nngwe ya fofela godimo ga tuku ye mpsha ya Mme Ngwe. Batho bao ba bego ba le tafoleng ye e latelago ba ile ba itshwara gore ba se sege.

Mosadi yo a lego kgauswi le Mme Ngwe a bea hlogo ya gagwe tafoleng, "Ai, aai, aaaaii, he, he, heeeeeeee!" a sega.

Dikgogo tšela ka moka ga tšona tša tšea sephetho sa go latela tše pedi tša mathomo.

O be o ka se kgone go bona Mme Ngwe ka baka la go khupetšwa ke dikgogo tšela ka moka!

Baeng ba ile ba hwa ka disego. Banna ba ile ba swanelwa ke go swara dimpa tša bona. Basadi ba ile ba kgokologa ditulong tša bona.

Bašemane le banenyana ba be ba swarane. Bokoko ba be ba sa kgone go hema ka baka la go sega. Borakgolo bona ba ile ba bethiša dithobane tša bona fase.

Ke moka borakgadi ba babedi ba lebelelana gomme ba thoma go sega.

Mme Pedi a ahlama ka disego.

Mme Ngwe o ile a lahlela hlogo morago gomme a sega go fihlela dihlaa tša gagwe ka moka di šikinyega.

Refiloe o be a sa kgolwe!

Baeng ka moka ba ile ba dumela gore e be e le boithabišo bjo bobotse kudu bja lenyalo bjo bo kilego bja ba gona kua Malealea.

"Aa, le na le mahlatse kudu!" Refiloe a realo go dikgogo tša gagwe ge a di robatša ka hokong ya tšona, "Mme o re a ka se tsoge a le apeile ka pitšeng ya dijo tša mantšiboa."

"Eupša bonang ka fao le šilafetšego ka gona gape," a di botša bjalo, "Ke nagana gore ke tla le hlapiša gape gosasa!"