

Adudu manatoa kahi za makalo garigo ga hali nyinji. Angine matoa hamwenga makundi mabomu mabomu na angine makala haki yao.
Kitabu kiki kina sumurira dzulu za asichana airi a madama matoa kwa mwaka tsi ya nyasi nyinji Kenya.
Madzina gao ni Naeku na Naserian.
Asichana ao mutu na nduguye Makala kahi za kundi ra madama alfu 80,000 angine.
Mudzi wa madama uakwa na mitsaga. Mudzi uo unadima ukakala ndini mitsangani. Mudzi au unadima ukakala ndani mitsangani hedu ko dzulu, na hedu kostini ya yosti na sehemu ikambola dzulu.
Sehemu ya dzulu huyo nayo inafaa tsulu. Tsulu nyinji za madama zina ure wa here mita (mikono) mbiri hechi tsano dzulu yayo tsi.
Madama ndani za uu mudzi wao gana henda kazi za aina nyingi Naserian mahenzi akazi. Ache usi akimadama ndo ahenzi akazi. "Siswi ndiswi aakina mafundhi!" Naeku anafwambira.
Madama mache ndo gajengago na kisha kuikato ya tsulu. Naserian anaamba, "Huna jenga mijengo mibomu ya kwa ngalaza."
"Richa humwambira zho hunjeghazho midzi yehu," Naeku anaamba. "Hunaanza kwa kutsimba tsini yawa mustanga ngari za tsini ya tsi."
Naeku anamkatiza katheriza agonye kunena, "Huna henda vivi na milomo na ndhea yehu komu za nguvu nyinji kuitsimba yotsi. Naswi huna tsukula mustanga munji sana!"
"Ila zhambaza zazo ngira zhehu zisi voromoke na kubwa hunazihaka mahe gakunyuluka na wo mtsanga," anaamba Naserian.
"Umaho mtsangonyiko uuwa mutsanga na mahe una ganda here kilongo. Tsulu za madama zina dima kutoa miaka minji zhomu," anavumikiza Naeku.
"Huna tsukula yo mitsanga hutsimbayo ko tsini na kuijengera yo tsulu dzulu kodza yayo tsi. Umbo rayo tsulu ya dzulu kondze yayo tsi. Umbo rayo tsulu ni here kinu muviringo we hedu here irizho koko ya nazi. Na ina ngira nyingi yo Tsulu," anaamba Naserian.
Naeku akidakia na kuamba, "Tsulu nyingine ni njire zhomu zinafika ure wa hatha mita chenda!"
Madama ni adudu enye umwenga sana na matoa kwa kundi bomu. Nao mana kazi aina aina kwa kuaka na kuitsundza yo tsulu yao.
Madama ya kuhenda kazi here viryahu mavizho Naserian na Naeku manatsimba na kuaka cho kitsunji. Madama shikari o kazi yao ni kuirinda yo tsulu.
Aashikari wa go madama ga kujenga ni kwenda lola kutu kusha ili majenge tsulu.
Haya madama mario kazi yao ni kuzalisha ana ndo atsuundi aye malaikia wao azhalaye madama atsanga enye umbo here mabulu.
Tsulu ina sehemu nyinyi. Kuna zhumba zha ye malikia, zhumba zha o ana, zhumba maikamo zhakurya. Nazyo zhosi vina ngira za kuzhara.
Naye dama malikia nde mwenye mwiri kukira osi na kufa haraka ana moyomdamuri kukura osi.
Naserian anaenderera, "Nikutengeza ngira hedu tundu kwa ndani hadi kundze za ngize hewa mbidzo madani yaro kalongo."
Naeku anaongeza kuamba, "Madama gana mala hewa mbidzo ile gakale moyo."
"Pia kukala zo tundu zina aziza kuhunguza dzoho risika la rinji mandani ya kolongo kukira kiasi," Naserian anaongeza.
"Huna minda mo ndani ya ro kolongo,na mumo huna kuza zhoga. Huna thithika kula kondze udzili na ukodza uthithi sana na hatha viyu vingine ambazho funahumira kukuza zhogo," anaamba Naserian.
"Zhoyo!" Naeku anatsangira. "Minda hii ya zhoga ndo irisayo ro kundi rosi ra madama. Ndiswi madama haki yakwe huriyao (minda ya) zhoga."
Kila kundi ra Madama rina malikia wao na mfalme wao. Nago madama ga kazi ndo maasisao chakurya na kuatsundza mario amana zhomu kwayo mbari nzima.
Ye malikia kawaida amayo murongo wa miaka here 20 hadi 30 vivi. Naye anadama kupothosa maji mamillioni manji kahi za maishago.
Majana gana mbola kwago maji na go madama marezi ga ana ndo ga tsundzago aa ana.
Naserian anaamba, "Ngororoki ya madama ina dzi panga toto sana. Kwani kila dama rina mtsango we kwayo mbari ndzimi kukulakwe na kutoakwe."
Naeku anaongeza, "Kila mumwenga wehu ana kiziye ya kuhenda, na anaihenda. Madama ganahenda kazi to't'ot'o gahamwenga kwa umwenga."
Naserian anaamba, "Ee ni vizho. Vikara na huenderere kutsimba!"

