

Atu manatoa nyumba za aina nyinji na nyinji. Angine kwenye midzi ya nyumba za kuakwa na vitu virizho zha kawaida here nyasi na midzi mingine.
Nyumba zinajegwa na vitu zha kutengezwa here vilolo na kangereti.
Midzi mingine nyumbaze zajengwa na vitu zha kawaida na zha kutengwzhwa here za muviringo.
Kabo na Thabo manatoa gatuzi ra Kgathleng kosti ya Botswana, hehi na mudziwa Mochudi. Manatoa kwa nyumba ya muviringa hamwenga na azhazi ao.
"Nyumba ii ya kitamaduni ni ya muviringo nap aa ra nyasi. Nyumba zizi zinapatikana kunji na unji sehemu ya tsi ya kwa mwaka wa Afrika, yaani Afrika Kusini," anasumurira Kabo.
Thabo naye anaamba, "Nyumba zi muviringo na zina mryango na madirizha. Huna madirisha ga vilolo, gario ho kare kaga kalireko."
"Tsawe nde ariye ijenga kitamaduni nyumba ii yehu muviringo. Naye babi yehuakiyaongezara mautu masha ga kivikara," anaamba Kabo.
"Bai richa hukwambire ijengwazo," Kabo anaamba.
Naye anaamba, "Aa aiki mahumira mbao, nyasi mawe, chokaa ya kutsangantwa na mitsanga na madzi na utu wa kunyuluka uhakwaoro dari hedu tha dzulu ya cho chambaza.
Maandaza kwa kutsimba mutharo. Gonya mangiza mawe mathithe mo mutharoni na humwenga na mutsanga na ndhangari. Vivi zhahenda musinji urio na nguvu kwa kujenga dzuluze."
Thabo anaendeterea kuamba, "O ajendzi mangiza viguzomo mutharoni muviringoni mwosi kisha marifunga hamwenga nazho zhakala chambaza kwandze.
Mari hogonya mangiza mawe tsikitsi manji ndanu ya kwazanya ya zho viguzo."
"Ndo gonya, machangiza alongo udziovungwa ha mwenge na mavi ga ng'ombe na madzi. Utu uu ukitsanganyika unakala ukomu zhomu umaho.
Gonya mangiza yo chokaa ya kutsanywa na mutsanga na madzi kahikahi yago mawe kugazulia ga sirichane," anaamba Kabo.
"Kujenga kukukwa mawe na chokaa idziyo vanganywa na mutsanga kunahendya zhambaza zha nyumba kukala bila kunongeka mijaka minji sana," Thabo anaamba.
Kisha Kabo anamba, "Zhambaza vivi zhandze zhenye uziho munji vina hendesha nyumba ii iihayo rondarel kukala na kizio."
Thabo gonya anafwambira kizio kino ninoni, "Kizio ni kwamba nyumba inakala na muzizimo ndani nyakathi za dzoho rikalaho rinji kodze. Dhoho ra dzuwa karadima kwa ngira kukira kwa zho zhambaza.
Kuryahu ambako wakathi wa mwaka kuna zizima sana kizio kiki cha nyumba za kujegwa kw ana muna ii kazizima mondani zinaika their mondani."
"O ajendzi mamwaga mo musinjini mwayo nyumba (rondavel) ulongo wa kuvugwa pia hoha kuzhoga," Thabo anaamba.
Kabo naye anaamba, "Kumarigizira hoha kuzhoga mo nyumbani ni kutandaza ulongo udziovugwa na kisha kuugandaganda. Ukiuma unahahenda ho hakuzhoga kukala na walala mudzo."
Cha mwisho Thabo anaamba, "Ni kuika paa nyumba zizi zinz paa ra tsopolora kuvumba.
Ajengi manatsonga fiho nyire na kuzihunganyiza kahikahi. Nao manafunga Mabunda ga nyasi za kuvumbira kwa fiho zizi muthatha kwa muthatha.
Paa ra kuvumba na nyasi karidima kuvudza, madzi kwani kagadima kwangira."
Nyasi ni mbidzo kwa kuvumbira paa. Ela hatha vizho zina hendya makalo madzo kwa adudu na hatha nyama angine anji a oni hadui siadzo bule!
Lola yo picha na undaona: mafungadi mahahu, hambini, kidundu, lutsa na hatha panya?
Nyasi na vihodohodo vingine vihumirwazho kuvumbira nyumba ni makalo madzo sana mafunga di kulala na kuindza.
Mafungadi kaganonga nyasi za paa kw ani hatha ganaviza kuinga adudu angine.
Kuna haja kila wakathi kutsundza paa ra nyasi na kuaziza anongi dza viryahu aa mathali hedu panya, kunguni hedu utumba na lutsa.
"Huanji siswi hutoao ndimiza nyumba ii!" Thabo anamba, kunoanalola ko dzulu paani ni mog ana mafungadi.
"Na ngalala chamba ni ano hani angine manatoa naswi kwa kuhuh'akiyehu bule?" Kabo anadzuza kuno anavinwa ni mwiri.
"Ni ndiho jenga nyumba yangu, ndaijenga na vigae ro paa!" Kabo anatseka.

