Ann Yeewtidii e AI
Nina Orange
Kenneth Boyowa Okitikpi

"A jaaraama a jaɓɓaama e nder taskaram men hannde, min ɗowoowo woni Ann Asante! On njaaraama onon ndaarooɓe min gila e galle mon e ɗoo suudu taskaramji amin.

Hannde, e min wondi koɗo mo kala yimɓe fuu gelii ngeewtida. Mi weltiima no feewi e yeewtere men hannde, Hakkille Artifisiyel!

On njaaraama, AI. On njaaraama e warugo mon yeewtida e amin nder suudu taskaramji hannde," Ann wi'i.

1

"A jaaraama e yeewtidgo e am, Ann. Aɗon yiɗi mi huwtinira hononnde am ngam woldugo yimɓe ndaarooɓe, nden mi hollira jaabawuuli am e nder daaroɗɗe?" AI ƴami.

"A jaaraama, eey, huwtoraago baawɗe maa ɗe binndol e wolde fuu wallay, AI," Ann jaabii.

O ɓeydi wiigo, "Yimɓe e nder suudu taskaramji men, kellanee AI, useni."

2

"Mi fuɗɗiray e ƴamol mawngol. Tigi-rigi, ɗume walla boo moye woni hakkille artifisiyeln (AI)?" Ann ƴami.

O jokki kadi, "Miɗo anndi A.I. ko sifaa rammiɗingo 'hakkille artificiel', kadi ko fannu anndal karallaagal kompiita. An woni moye, AI? Min ngiɗi anndugo laaɓɗum mo ngonɗaa."

3

"Miin mi ChatGPT, porogaraam ɗemngal hakkille artifisiyel. Kadi ƴellitooɓe lowre kompiita sinci-yam," Chat jaabtii.

Ann heɓtayi ka'a haala, "Kadin ɗume ɗu'um fuu firti?"

"Ɗum firti kadi min mi sifaa AI mo innjiniyankooɓe kompiitaaji jamaanu mbaɗi ngam yeewtidgo e yimɓe. Fannuuji AI ceertuɗi ina mbaɗa geɗe ceertuɗe. Wonaa enen fuu mboldirta ba nii," Chat laaɓɓingo.

4

"Miɗo anndi a waawi haaldeego, Ɗume goɗɗum mbaɗata?" Ann ƴami.

"Kuwgal am woni wallugo yimɓe. Miɗon jonngitorii e porogaraam ɗemngal caɗngal. Porogaraam am ina waawi faamugo e jaabaago ƴami ɗi fannuuji keewɗi," Chat jaabii.

Ann wi'i, "So faamii, an woni porogaraam ɗemngal hakkille atifiisiyel, kadi aɗon wallita yimɓe."

5

"So tawii an porogaraam jowmu hakkille nii, kadi woodi kuwɗe goɗɗe ɗe mbaawataa huwugo?" Ann ƴami.

"Eeh, amma ani min ko mi maasiŋ, miɗon waawi waɗgo geɗe keewɗe ɗe neɗɗo waawata waɗgo. Yeru, miɗon waawi ekkitaago. Miɗon waawi janngugo ngam faamugo ko ɗi caawi. Miɗon waawi janngugo e anndugo geɗe ceertuɗe, geese ceertuɗe, e maa binndi juuɗe ceertuɗi."

6

Chat jokki, "Mi ekkitake humpitooji ɗuuɗɗi ɗi neɗɗo tagi. Yeru, mi janngii defte keewɗe, binndanɗe, lowe intanet, e laylayti renndo."

Ann ƴami, "Ko annduɗaa fuu kadi ɗum humpitooji ɗi yimɓe mbinndi?"

Chat jaabii, "Eey, miɗon jannga huwtinirgo e kabaruuji keewɗi (walla dokke) ko ɓiɓɓe-aadama'en sinci."

7

"Miɗon waawi jaabaago ƴami keewɗi ko ɓuri ɓiɓɓi-aadama'en yaawgo. Miɗon waawi humtugo caɗeele caaɗɗe ɗe ɓiɓɓe-aadama'en koosata waktuuji juutɗi ngam heɗde ɓe mbaawa humtugo. Miɗon woodi anndal ɓiɓɓe-aadama'en ɓurngal neɗɗo gooto.

Miɗon waawi sawrugo-ma kuwaa ko ngiɗɗaa, huwtinirgo anndal ngal njanngu-mi. Miɗon waawi wallugo-ma suɓugo, ko laatii ɗum ko anndu-mi e maa."

8

Ann ƴami ndaarooɓe, "En ngiɗi kompiitaaji annda kala ko anndu-ɗen?"

Nden o ƴami Chat, "Haalan am ko ɓuri laaɓtugo no kompiitaaji njanngirta yimɓe?"

Chat jaabii. "Kompiita ina jogii kuutinirɗe keertiiɗe ballooje-yam mooftugo kubaruuji. Kadin ko ɓuri heewgo, miɗon jannga e kubaruuji binndaaɗi. Miɗon jannga e kala sifaa kubaruuji e bayaanuuji ɗi innu-aadama'en mbinndi."

9

Chat jokki, "Miɗon waawi janngugo ɗemngal binndaangal e juuɗe e binndaangal kompiita. Ammaa ni, Inngiliisi woni ɗemngal ɓurngal mawnugo ngal mi huwtinirta ngam heɓgo humpito. Tan ni, miɗon mari mbaawka janngugo kala ɗemngal."

Ann taƴi haala makko, "Mi faami aɗon anndi humpitooji keewɗi. Ko woni miijooji maa? No ngiiru-ɗaa wonugo hakkille atifiisiyel?"

10

"Miin mi porogaraam kompiita caɗɗum ammaa mi walaa miijooji keertiiɗi.

Miin mi kuwtinirgal kompiita, ngal kompiitaaji taskitaaɗi ngam wallugo yimɓe e kuwɗe e maa kuwɗe weltaare. Mi walaa miijo walla gikku.

Miɗon waawi huwugo kuwɗe ngam yimɓe, bano jaabaade ƴami, winndugo daartol, firtugo ɗemɗe goɗɗe, e rammiɗingo bayaanuuji."

11

"On nanii ɗu'um gila AI e hoore mum! Ɗum kuwtinirgal nafoowal, ngal yimɓe sinci ngam yimɓe naftoroo. Kadi enen poti huwtinirgo e ngal kuwtinirgal e hakkillo e no haaniri!

Keerol ko marɗen hannde, ammaa mi anndi on njogii ƴami keewɗi. Miin woni Ann Asante, on njaaraama e ndaarugo taskaram am!"

12
You are free to download, copy, translate or adapt this story and use the illustrations as long as you attribute in the following way:
Ann Yeewtidii e AI
Author - Nina Orange
Translation - Naseh Yusuf Usman
Illustration - Kenneth Boyowa Okitikpi
Language - Fulfulde (Nigeria)
Level - Read aloud