Tukusatama mu cisusi
Nina Orange
Kenneth Boyowa Okitikpi

Tulombo tukusatama m'majumba ga mitundu jakulekanganalekangana. Tulombo twine tukusatama yimo mu makuga gekulungwa, twine tukusatama jika.

Nganiji jikwamba Naeku ni Naserian - acalongo ŵaŵili ŵamtundu wa ucece ŵakusatama mwilambo lya kummwela kwa cilambo ca Kenya.

Acalongoŵa akusatama mu likuga lya ucece ciŵandika 80,000.

1

Likuga lya ucece likusatama m'cisusi cakupanganyigwa ni litaka. Cisusici kukomboleka kuŵa mwitaka, kapena pacanya pa litaka, kapena malo ganagaŵiligo.

Mbali ja cisucici jatukusajiwona pacanya pa litaka jili lisugulu lya ucece. Masugulu gejinji ga ucece gali ciŵandika mamita kutyocela gaŵili kwika msano kuja mwinani pacanya pa litaka.

2

Ucece wawuli pekuga ukusakamula masengo gakulekangana ga likuga lyosopelyo. Naeku ni Naserian uli ucece wakamula masengo. Wosope ŵakamula masengo ali acakongwe. "Tuli mabilidala ni mayinjiniya!" Naeku akuti myoyo.

Ucece wakamula masengo ukusagumba ni kukolosya cisusi ca ucece. Naserian akuti, "Tukusataŵa nyumba syekulungwa mnope."

3

"Kwende tulondesye mwatukusagumbila nyumba syetu," Naeku akupeleka nganisyo. "Tukusatanda ni kusola ngalande sya mwitaka."

Naeku akwakata pakamwa, "Tukusakamulisya masengo pakamwa petu pakulimbanganapa pakusola mwitaka. Tukusakombola kutyosya litaka lyejinji!"

4

"Pakulolecesya kuti mapupa ga ngalande syetu syamwitaka gali gakulimbangana, tukusasyasyajila ni yindu yakunyata yakupanganyigwa ni m'wangawanga wa mata getu ni litaka," Naserian akuti myoyo.

"Pandaŵi jakuti yindu yakunyatayo yijumwile, yikusaŵa yakulimba mpela lilongo. Yisusi ya ucece yikusakomboleka kutama ndaŵi jelewu," Naeku akonjecesya.

5

"Tukusakoposya litaka lyatusosile ni tukusagumbila lisugulu. Lisugulu likusakangala kuŵa lyakusyungulila kapena lyakuwoneka mwakusongoka, lyana ngalande syamwitaka syejinji," Naserian akuti myoyo.

"Masugulu gane gali gekulungwa mpaka kwika mamita msano ni mcece!" Naeku akuti myoyo.

6

Ucece uli tulombo twakutendela yindu yimo twatukusatama pekuga lyekulungwa. Ukusakamula masengo gakulekangana gakupanganya ni kukolosya likugalyo.

Ucece wakukamula masengo mpela Naserian ni Naeku ukusasola ni kugumba cisusi. Asilikali ŵa ucece akusalondela. Pa uŵili wawo, ucece wakamula masengo ni asilikali akusajawula kusa kukusosa malo gasambano gakuti ataŵe yisusi.

7

Ucece wakusamalila ujakwe ukusasamalila mamagwe ni ŵanace ŵa ucece.

Cisusici cikwete malo yigala. Mwana pakutama mamagwe, ŵanace, ni mwakusunjila yakulya. Ngalande syamwitaka sikusalumbikanya malogo.

Mamagwe ucece uli ucece wekulungwa mnope soni wakuŵaga umi kwa ndaŵi jelewu.

8

Naserian akupitilisya kuti, "Tukusapanganya ngalande syamwitaka kapena mipita kuja pasa pa litaka kuti mpweya wambone wujinjileje ni kusyungulilaga mkati m'cisusico."

Naeku akonjecesya kuti, "Ucece ukusasosekwa mpweya wambone kuti uŵe umi." Naserian akulondesya kuti, "Mipitajo jikusakamucisya soni kongolela mtukuta wa mkati mwa cisusico kuti mukatukutila mnope."

9

"Tukwete migunda mu cisusi cetu, mwatukusalima cimbulukuku. Tukusajigala yiduswa ya yakumela ni yindu yine yacilengedwe, yatukusakamulisya masengo kulima cimbulukuku," Naserian akuti myoyo.

"Ee!" Naeku akuŵeceta mwakunyanyika. "Migunda ja cimbulukuku jikusalisya likuga lyosope. Uwe tuli mtundu umopewo wa ucece wawukusalima cimbulukuku."

10

Makuga ga ucece gakwete mamagwe ni babagwe ucece. Ucece wakamula masengo ukusalisya ni kwateteya ŵakusosekwaŵa ŵa likugalyo.

Mamagwe ucece kaŵilikaŵili akusatama umi ciŵandika yaka yakutandila 20 kwika 30. Akusatajila mamiliyoni ga mandanda pa umi wawo wosope. Ŵanace ŵa ucece akusasosola kutyocela m'mandanda ni ucece wakusamalila ukusiwasamalila jemanjawo.

11

Naserian akuti, "Musi wa ucece uli welongosole cenene pamasengo. Ucece uliwose ukusakamucisya pakutenda cenene ni kwawula pasogolo kwa likuga lyosope."

Naeku akonjecesya kuti, "Wosopewe tukwete masengo gakutenda, ni tukusatenda masengogo. Ucece ukusakamula masengo cenene yimo." "Elo," Naserian akwiticisya. "Sambano kwende tuwujile pa masengo getu gakusola!"

12
You are free to download, copy, translate or adapt this story and use the illustrations as long as you attribute in the following way:
Tukusatama mu cisusi
Author - Nina Orange, Ursula Nafula
Translation - Luckia Emment
Illustration - Kenneth Boyowa Okitikpi
Language - Ciyawo (Malawi)
Level - Read aloud