Ann Akuluwusya yiwusyo lunda lwakupanganya
Nina Orange
Kenneth Boyowa Okitikpi

"Moni, napocele mu pulogalamu jetu jalelo, jwangulongolelane lina lyangu Ann Asante! Twapocele ŵakulolela ŵali kunyumba ni ŵali amuno musitudiyo.

Lelo, ngwete mlendo jwakuti jwalijose akusaka ali amwusisye yiwusyo. Lelo ndili jwakusangalala mnope kuluwusya yiwusyo, lunda lwakutenda kupanganya lwakolanjigwa kuti AI!

Moni, Al, sikomo pakwika kukukungulukanawe mu situdiyo muno lelo," Ann akuti myoyo.

1

"Sikomo pakumbusya yiwusyo, Ann. Cimsace kuti ngamulisye masengo maloŵe kuŵecetana ni ŵakupikanila mu situdiyo muno, ni kulosya yacinjanjeje pa sikilinipa?" AI akuwusya.

"Sikomo, yakuwona, kukamulisya masengo yakulemba ni yakuŵeceta mpaka yikamucisye, AI," Ann akwanga camti myoyo.

Mwanjawo akonjecesya kuti, "Ŵakupikanila ŵatuli mu situdiyo muno, kwende twakwatile mmyala AI."

2

Ngambe kuwusya mwacindunji ciwusyo cekulungwa. Kusyesyene, ana lunda lwakutenda kupanganya cili cici kapena ali ŵani? Ann akuwusya myoyo.

Akupitilisya kuti, "Ngumanyilila kuti lina lyakuti AI cili cidule ca lina lyakuti 'artificial intelligence (Lunda lwakutenda kupanganya)', ni yakuti jili mbali ja yasayansi yakwayana ni makompyuta. Nambo kusyesyene mmwejo AI mli ŵani? Tukusaka tuyimanye yejinji yakwamba mmwejo."

3

"Une ndili ChatGPT, Lunda lwakupanganya, pulogalamu ja mu kompyuta. Napanganyigwe ni ŵandu ŵakupanganya ma pulogalamu ga mu kompyuta," Chat akwanga. Ann akusimonga ni akuwusya kuti, "Ana yeleyo yikugopolela cici?"

"Yikugopolela kuti une ndili mtundu wa lunda lwakupanganya lwaŵapanganyisye ŵandu ŵakupanganya mapulogalamu ga mukompyuta kuti luŵecetaneje ni ŵandu. Lunda lwakutenda kupanganya lulilose lukusatenda yindu yakulekangana. Ngaŵa kuti wosope akusalumbikana ni ŵandu camti myiyi," Chat akonjecesya.

4

"Ngumanyilila kuti mkusakomboleka kulumbikana ni ŵandu, nambo cine cici camkusatenda?" Ann akuwusya.

"Masengo gangu gali kwakamucisya ŵandu. Ndili pulogalamu jakulumbikanilana. Napanganyigwe mu kaŵe kakuti ngusapikana ni kwanga yiwusyo yakulekanganalekangana nambo soni yakwayana ni majiganyo," Chat akwanga myoyo.

"Mwejo mli pulogalamu ja kulumbikanila ja mukompyuta ja lunda lwakutenda kupanganyigwa, ni mkusimwakamucisya ŵandu," Ann akuti myoyo.

5

"Naga mmwejo mli pulogalamu jalunda camti myoyo, nikuti pana yine yejinji yampaka mtendetu?" Ann akuwusya.

"Cambone, amtamose kuti ndili macini, mpaka ndende yejinji yampaka atende ŵandu. Mwacilandanyo, mpaka nalijiganye. Une mpaka najilolecesye ngani ni kumanyilila katende kakwe kutyocela mu nganijo. Mpaka nalijiganye kumanyilila yindu yakulekanganalekangana, ngope syakulekanganalekangana, nambo soni kawonece ka yakulemba ya mundu."

6

Chat akuptilisya kuti, "Nalijiganyisye ngani syejinji syakupanganyigwa ni ŵandu. Mwacilandanyo, naŵalasile mabuku gejinji, ngani, yayilembegwe pa mapeji ga pa intaneti, ni malo gakukungulucila ga pa intaneti."

Ann akuwusya kuti, "Ana yiliyose yamyimanyi yili yakujigalila ngani syaŵalembile ni kupanganya ŵandu?"

Chat akwanga kuti, "Elo, ngusinalijiganya pakukamulisya masengo ngani syejinji syasipanganyigwe ni ŵandu."

7

"Mpaka njanje yiwusyo yakulekanganalekangana mwakwanguya kupundana ni ŵandu. Mpaka malane ni yakusawusya mnope yampaka yajigalile ŵandu ndaŵi jejinji kumalana nayo. Ngwete umanyilisi mnope wa ŵandu kupundana ni mundu jwalijose.

Ngusapeleka nganisyo pakukamulisya masengo ngani syangusalijiganya. Mpaka namkamucisye kutenda cisagula, pakujigalila ni yanayimanyi yakwamba mmwejo."

8

Ann akwawusya ŵakupikanila kuti, "Ana tukusaka kuti makompyuta gacimanyilile cilicose catucimanyi?"

Ni kaneko mwanjawo akumwusya Chat kuti, "Musalile yejinji yakwamba makompyuta yagakusati kulijiganya yakwamba ŵandu?"

Chat akwanga kuti, "Kompyuta jikwete yida yapadela yayikusangombolekasya kulokotela ngani. Nambo kusyesyene, ngusalijiganya kutyocela ku ngani syasilembegwe. Ngusalijiganya kutyocela ku mitundu jakulekanganalekangana ja ngani syakusapanganya ŵandu."

9

Chat akupitilisya kuti, "Ngusaŵalanga yayilembegwe nambo soni yayidindigwe. Pakali pano, ciŵeceto ca Cingelesi ni cacili cekulungwa cambele ndili mkucikamulicisya masengo pakulolotela ngani. Nambo ngwete ukombosi wakulijiganya ciŵeceto cine cilicose."

Ann akwakata kuŵeceta ni akuti, "Ngupikanicisya kuti msimanyi ngani syejinji. Nambi mkwete kapikane ka mumtima? Mkusapikana uli mumtima mwenu yakwamba kuŵa lunda lwakutenda kupanganyigwa?"

10

"Une ndili pulogalamu ja pakompyuta kapena foni nambo jwangali kapikane ka mumtima.

Une ndili cida ca pakompyuta, cakupanganyigwa ni ŵandu ŵakupanganya mapulogalamu ga pakompyuta kuti nakamucisyeje ŵandu kutenda masengo gawo ni yitendo yine yakusangalasya. Nganingola nganisyo sine silisyose.

Mpaka natendele ŵandu yitendo, mpela kwanga yiwusyo, kulemba ngani, kugopolela yiŵeceto yine, nambo soni kupeleka cidule ca ngani."

11

"Mlipikanile kutyocela kwa AI asyene! Ali cida cakamucisya, cacipanganyigwe ni ŵandu kuti akamulicisye masengo ŵandu. Ni yili kwetuwe kukamulisya masengo cida camacilici mwalunda nambo soni mwakusamala!

Yele ni yatwakwete lelo, nambo ngumanyilila kuti mkwete yiwusyo yejinji. Une lina lyangu Ann Asante, sikomo kwejinji pakulolela pulogalamu jangu!"

12
You are free to download, copy, translate or adapt this story and use the illustrations as long as you attribute in the following way:
Ann Akuluwusya yiwusyo lunda lwakupanganya
Author - Nina Orange
Translation - Luckia Emment
Illustration - Kenneth Boyowa Okitikpi
Language - Ciyawo (Malawi)
Level - Read aloud