Avhele na mpopi wa khaladzi awe
Eyobi Kitaw
Jesse Breytenbach

Ho vha hu na mutukana a no pfi Avhele. Avhele o ḓiitela tshikurukuru tshawe.

Fhedzi o vha a si na mureili wa itshi tshikurukuru tshiswa. A amba na khaladzi awe Meri a ri, "Ndi khou ṱoḓa muthu wa u ḓiraiva tshikurukuru tshanga. Mpheni mpopi waṋu ndi u dzudze kha tshikurukuru sa ḓiraiva."

1

Fhedzi Meri a ri, "Hai, ndi mpopi wanga." Musi Meri a tshi hana na mpopi wawe, Avhele a sinyuwa nga maanḓa. A mbo ḓi ri uḽa mpopi khaṱha! A u kokodza.

Meri na ene-vho a u kokodza nga tshiḽa tshiṅwe tshanḓa. Avhele a kokodza na Meri a kokodza-vho. Tshukhwi, tshiḽa tshanḓa tsha mpopi tsha mbo ḓi ṱhukhu!

2

Meri a gidimela ha mme awe a tshi khou lila. "Kha vha vhone Mma," ndi ene a no ralo, "Avhele o kokodza mpopi wanga nga tshanḓa zwino tsho mbo ḓi ṱhukhuwa. O vha a tshi khou ṱoḓou u dzudza kha tshikurukuru tshawe ngeno nṋe ndi tshi khou ṱoḓou tamba ngawo."

3

Mme avho vha thoma u humbula uri vha nga laṱisa hani Avhele uri a si tsha kwama thoyi dza khaladzi awe. Vha ḓelwa nga muhumbulo.

Vha mbo ḓi ya kha khonani yavho ya dokotela vhe na mbudziso, "Kha vha ḓo thusa-vho."

"Ndi vha thusa nga mini khonani yanga?" ndi Vho Dokotela vha tshi vhudzisa.

4

"Avhele u khou dina ano maḓuvha. O ṱhukhula tshanḓa tsha mpopi wa khaladzi awe. A zwi itiwi hezwo zwithu."

"Matshelo ndi ḓo ri a ḓise mpopi fhano u itela uri vhone vha vhuyedzedze tshanḓa tshawo."

5

"Vhone vha mu vhudze uri a vha badele ngauri vho ita mushumo. Ha na tshelede, zwino vha ri a lifhe nga u ṱanzwa heḽiḽa ḽigoloi ḽavho ḽa kale ḽi no dzula ḽi na buse," hu amba mme a Avhele.

Avha khonani vha tou fa nga zwiseo vha ri, "Ee–ee! Zwi ḓo shuma hezwo."

6

Mme a Avhele vha humela hayani. Vha swika vha ri kha Avhele, "Musi ni tshi lwala kana no huvhala ni ya ngafhi?" Avhele a fhindula, "Musi ndi tshi lwala kana ndo huvhala, ndi fanela u ya ha dokotela."

Mme a Avhele vha ri khae, "No vhaisa mpopi wa muthu, zwino u iseni ha dokotela."

7

Avhele a mbo isa mpopi ha dokotela. "Hoyu mpopi wo vhaisalesa. Mme anga vho ri ndi u ḓise ha vhone
Vho Dokotela, vha nga rungelela tshanḓa tshiswa?"

Vho Dokotela vha tenda. Vha zwi kona u rungelela tshanḓa tshiswa.

8

Vho Dokotela vha ri kha Avhele, "Mpopi u na tshanḓa tshiswa. Ni tea u mmbadela. Ni na vhugai?"

Avhele a tshi fhindula a ri, "Ndi khou tou humbela wee Vho Dokotela, nṋe a thi na tshelede. Ndi nga si kone u vha badela."

9

Vho Dokotela vha ri, "Zwo luga! A thi ri a ni na tshelede? Ḽigoloi ḽanga ḽi na tshika! Mmbadeleni nga u ḽi ṱanzwa."

Avhele a dzhia maḓi nga bakete na labi ḽo kunaho. O ṱanzwa ḽigoloi iḽi ḽa tshika tshifhinga tshilapfu nga maanḓa.

10

Ndi fhaḽa-ha Avhele a tshi humisela mpopi kha Meri. Meri a takala nga maanḓa a ri kha Avhele, "Khaladzi anga wa u luga! Ndo livhuha no vhuyedzedza mpopi wanga."

"Khaladzi anga, ni mpfarele nge nda sinyuwa nda ni vhaisa mbilu," ndi Avhele a no ralo.

11

U bva ḽeneḽo ḓuvha, Avhele ha ngo tsha dovha a dzhia zwithu zwa khaladzi awe. Nahone o lingedza nga nḓila dzoṱhe u sa mu sinyutshela.

Avhele a elelwa uri zwo dzhia tshifhinga tshilapfu u ṱanzwa ḽigoloi ḽa Vho Dokotela ḽihuluhulu, ḽa tshika. A vho kona u ḓivha uri u sinyuwa wa tshinya zwithu a zwi vhuyedzi na luthihi.

12
You are free to download, copy, translate or adapt this story and use the illustrations as long as you attribute in the following way:
Avhele na mpopi wa khaladzi awe
Author - Eyobi Kitaw
Translation - Ndivhuho Mutsila
Illustration - Jesse Breytenbach
Language - Tshivenḓa
Level - Longer paragraphs