Omusomesa Bbosa
Tanzanian folktale
Jemma Kahn

Waaliwo omusajja eyayitibwanga Bbosa. Yasomesanga abaana okusoma naye nga tabasomeseza mu kibiina wabula wansi w'omuti gw'ebireku.

1

Akawungeezi akamu, enjaza yalinnya ku muti ogwo, okubba ebibala. Yanyeenya omuti ekireku nekivaako ne kikuba Bosa ku mutwe ne kimutta. Abaana bwe baasanga omusomesa waabwe nga yafudde era ng'agalamidde awo ku ttaka ne banakuwala nnyo. Baayagala bategeera eyasse Bbosa.

2

Baakwata empewo y'omu maserengeta ne bagibuuza; "Nti gwe wasuula ekireku ekyakuba omusomesa waffe Bbosa? Mazima tewandikikoze." Naye empewo n'ebaddamu nti, "Siinga nalina amaanyi nandiziyizibbwa ekisenge eky'ettaka?"

3

Bwe baawulira ebyo ne bagenda eri ekisenge ky'ettaka ne bakigamba nti, "Gwe waziyiza empewo y'omu maserengeta eyasuula wansi ekireku ekyakuba omusomesa waffe Bbosa? Mazima tewandikikoze." Naye ekisenge ky'ettaka n'ekiddamu nti, "Siinga nalina amaanyi emmese yandimbomoddemu etya ekituli?"

4

Awo ne banoonya emmese era ne bagizuula. Kye baava bagigamba nti, "Gwe wawummula ekisenge ky'ettaka ekyalemesa empewo y'omu maserengeta, eyasuula wansi ekireku ekakyakuba omusomesa waffe Bbosa? Mazima tewandikikoze." Naye Emmese neddamu nti, "Singa nalina amaanyi, kkapa yandindidde?"

5

Ate awo ne banoonya kkapa era ne bagigamba nti, "Gwe olya emmesse ezibotola mu kisenge ky'ettaka, ekiziyiza empewo y'omumaseregengeta eyasuula ekireku ekyakuba omusomesa waffe Bbosa? Mazima tewandikikoze." Naye kkapa n'eddamu nti, "Singa nalina amaanyi naalibadde nsibibwa n'omuguwa?"

6

Kati ate ne bagendda ku muguwa. Ne bagugamba nti, Ggwe osiba kkapa erya emmese, ezibotola mu kisenge ky'ettaka ekiziyiza empewo y'omu maserengeta eyasuula ekireku ekyakuba omusomesa waffe Bbosa? Mazima tewandikikoze." Naye omuguwa ne gugamba nti, "Singa nalina amaanyi akambe kaandinsaze?

7

Olwo nno ate ne badda ku kambe. Kye baava bakamba nti, "Nti ggwe osala omuguwa ogusiba kkapa erya emmese, ebotola mu kisenge ky'ettaka ekiziyiza empewo y'omu maserengeta eyasuula ekireku ekyakuba omusomesa waffe Bbosa? Mazima tewandikikoze." Naye akambe ne kaddamu nti, "Singa nalina amaanyi, nandyokeddwa omuliro?"

8

Tebaalwa ne banoonya omuliro. Ne bagugama nti, "Gwe oyokya akambe, akasala omuguwa ogusiba kkapa erya emmese ebotola mu kisenge ky'ettaka ekiziyiza empewo y'omu maserengeta eyasuula ekireku ekyakuba omusomesa waffe Bosa? Mazima tewaandikikoze." Naye omuliro ne guddamu nti, "Singa nalina amaanyi, amazzi gandinzikizizza?"

9

Ne bagenda ku mazzi. Kye baava bagagamba nti, "Ggwe ozikiza omuliro ogwokya akambe, akasala omuguwa ogusiba kkapa erya emmese ezibotola mu kisenge ky'ettaka eziyiza empewo y'omu maserengeta eyasuula ekireku ekyakuba omusomesa waffe Bbosa? Mazima tewandikikoze. Naye amazzi ne gabagamba nti, "Singa nalina amaanyi, Ekibe kyandinywedde?

10

Ate awo ne balaba ekibe era ne bakibuuza nti, "Ggwe onywa amazzi agazikiza omuliro ogwokya akambe akasala omuguwa ogusiba kkapa erya emmese ezbotola mu kisenge ky'ettaka ekiziyiza empewo y'omu maserengeta eyasuula ekireku ekyakuba omusomesa waffe Bbosa?" Mazima tewandikikoze." Naye Ekibe ne kibaddamu nti, "Singa nalina amaanyi, nandirumiddwa enswera?

11

Tebaalwa ne badda ku nswera. Ne bagibuuza nti, "Ggwe oluma ekibe ekinywa amazzi agazikiza omuliro ogwokya akambe akasala omuguwa ogusiba kkapa erya emmese ezibotola mu kisenge ky'ettaka ekiziyiza empewo y'omu maserengeta eyasuula ekireku ekyakuba omusomesa waffe Bbosa?" Mazima tewandikikoze. Naye enswera n'eddamu nti, "Singa nalina amaanyi, enjaza yandindidde?"

12

Abaana ne banoonya enjaza era ne bagibuuza nti, "Ggwe olya enswera eziruma ekibe ekinywa amazzi agazikiza omuliro ogwokya akambe akasala omuguwa ogusiba kkapa erya emmese ezibotola mu kisenge ky'ettaka ekiziyiza empewo y'omu maserengeta eyasuula ekireku ekyakuba omusomesa waffe Bbosa? Mazima tewandikikoze."

13

Enjaza yeewuunya nnyo okulaba nga bagizudde era teyalina kya kwogera. Kati abaana ne bagamba nti, "Ddala ye ggwe eyasuula ekireku ekyakuba omusomesa waffe Bbosa. Ggwe osaana okubonerezebwa."

14
You are free to download, copy, translate or adapt this story and use the illustrations as long as you attribute in the following way:
Omusomesa Bbosa
Author - Tanzanian folktale
Translation - Mwesigwa Joshua Waswa
Illustration - Jemma Kahn
Language - Luganda
Level - First paragraphs