Eira einho, akabuga akeswire aka Johannesburg, omwanha omughala yazalwa. Omwanho yali nhinze. Maama ghange yandeta Mariam Makeba.

Maama yali mu sangoma, aye yakolanga kunhiriza maka gabantu kubonheka bulungi. Kyali kigumu eri maama ghange okuna edhimala twembi. Yatandiika okutunda omwenge ogwa ghaka okwongera okwingiza sente.

Amateka agekitundu gali nga gakoba nti okutunda omwenge kyali kikyamu. Puulisi yasindika maama ghange mwituda okumala emyezi mukaaga emighanvu. Ghaire nali mwanha, najja mwituda zenha.

Nga omughala omuto nayendanga inho okwemba. Bwenakula, nayamba maama okunhiriza amayumba. Nga nhemba nga bwenkola kwayamba emirimo okwanguya n'olunhaku okumbonekera bulungi. Okwemba kwanfula musanhufu okusinga nibensobola okiinhonhola.

Nayemba mukanhisa yange, era kinho kyafula abantu abandi bonha nga basanhufu. Okwemba kulina amaanhi okuleta abantu aghalala. Bwetalinga twemba twaghulilanga obuvumu n'amnhi.

Bantu bakoba bati eilobozi lyange lyali kirabo era n'enhemba dhange dhali dhandaghulo. Nayemba n'abembi abandi era enhemba dhaife dhaghulirwa nsi yonayona.

Amaka gange gaali sophiatown, ekifo kyebyobughangwa n'enhemba. Sophiatown, ekifo abantu bomu South Africa bafula okwemba eky'obumu n'okukinhira aghalala. Aye abantu abali bafuga mukitundu mukisera ekyo tibayenda bumu buno. Abafuzi abo tibayeda bairugavu n'aberu kuba bamikwano.

Nategera nga kyali m kikyamu okubisa abantu mungeri eyendaghulo olwenfanhanha mulangi. Tinagisa byenali ndikililizamu, agho abantu abaali mubuyinza bayenda nve munsi. Bwenali nga ndikwemba mu America, nakobebwa obutairayo eka.

Abantu bonabona munsi baghulira ebinfaku. Enhemba dhange n'ebinfaku byayamba bangi okutegera nga bweghatali bwenkanya mu South Africa eri abairugavu. Nasalagho okujja nga nhemba n'okukoba amazima kunsi yange, tyafayo ki.

Ensi yayendha enhemba dhange era bandanhiriza munsi nhingi. Naghangula engule era nhayembera abantu abebitibwa munsi yoonayoona. Obulamu bwange bwali bulungi, aye eriyo.

Agho olunaku olulungi lwaika Nelson Mandela bweyafuka omukulembeze gha South Africa. Bantu bayaka bali mubuyinza era amateka agali amabi gali mubisera ebyabita. Kunkomerero najja eka n'eisubi eyaka mumutima gwange.

Nga ekyo kiweire nga nhemba mumirembe, ensi e'yobwenkanya. Abantu aberangi eyendhaghulo nga banhumirwa enhembo ghalala. Nayamba kinho okubagho kubanga nali muvumu naba n'amanhi. Nayemba amazima munhemba dhange dhonadhana.