Onho ni Nafuraki ni Jumanne nga bali ni Lata waibwe, Ijumma.Balongo nga era baba Kakamega, Kenya.Bagya kwi somero erye kisulo mu Nairobi ekibuga ekinene ekye Kenya.

Banhumirwa okuba'eyo ni bakagwa baibwe.Okubala ni sayaansi amasomo gaibwe amagonzi. Awandhi emisomo gyeibwe giba kuliya. Kenya nsi yalubalama kumpi noguyandha gwa Atlantic era etyeime ku lukomo lwa Equator. Embeera yayo nnhungi okumala ekiseera mu mwaaka.

Mangu banaaba bagya muluwumula. Amasomero agasinga, ebyamatano ne bizimbe bya gavumenti binaaba bigalibwawo okugyaguza olunaku olwamefuga.

Nga bali boonka ni Nafuraki, Jumanne ebiseera Ebiseera ebisinga aba ayogera kubya buteba ghaka kuyamba ku abazeire ne mirimo egiri no kukolebwa. Era asubwa mwaninha we ni mukeghe abato era nga balongo.

Nafuraki amughegira inho nga amwidhusa Lata gheibwa byetera okukoba,''Ghazira nsonga, Jumanne! Kwisomero yetwende'obe.''

Kyeisanhu okuva mu dhiyunifomu dheibwa, basiba ensawo deibwa era basibula bakagwa baibwe nga babakubira baayi. Amangu ago bagwa mundhoolo mulugendho lwaibwa oluwaavu olwe baasi okwire'eka.

Nafuraki ni Jumanne basanhufu okwirayo ghaka. Jambo maama, Jumanne akoba, nga maama ghe amunwegera ku matama.(jambo kitegeeza kulamusa) Alamusa bbaabba, Nafuraki alekanhira maama ghe, nga bbaabba ghe amunwegera mu nkendhe mu kulamusa. Daada ghe omukazi Maliki n'abalongo boona basanhufu okumubona.

Abegheibwa batibye amaka ni dhi baluni, ebimuli nebikoola ebye kiragala ebyakulira kumiti egye misansa.Bagula emera okuva mukatale. Nga esawa etuusa, bambala ebyembalo ebye nhonho,sikaati, obughelo oba ekofiira,emiguwa egya dhikala ne bikomo ebimirimiinha.

Jumanne alingiriira abazeira be, banhinha ni bakeghe, badaadabe,basenga,na benganda be.Yeseka nga ye fumintiriiza ku, '' bugazi obwegheibwa.''

Enembo n'okwemba bitandhiika okwetala, nga batandhiika okukina ku lwekinhusi neisanhu. Okusagamba kutandhiika! owalero lwabagheife neisanhu eryokuba aghalala.

Nafuraki ni Jumane awulirisa nga bbaabba gheibwe bwali omufumo ow'ensi yonayoona, nga abakobera okunhumirwa kwa Tinga Tinga akomenkereza kukikunsu. Abandhi batyeime, abandhi bemereire oba balambaire kwisubi eigovu erigondha. Lwikikoyote yewunhia omweezi, Etulege yayagana atye obukulubuze, oba lwaki e Ndhovu eri nho luso olughanvu nedho ku nfumo de enhungi einho.

Banhumirwa okulya bumukyomo, ebigabiibwe ne bidhandhaali, omukyere oba ebira, dhuuma ne miyembe ne bibala ebindhi. Kunkomerero eyolunaku olughanvu, bagwa mundhoolo ne birooto ebyeisanhu lyencoo.

Balikuzaana omubiira nabenganda be.

Oba okwewuuga mu mwiga,

Oba okugya okuvuba ni bbaabba ghe n'abantu abegheibwe.

Ebirungi byabyo, balota kuba nga bayamba no kuba ku begheibwa. Beidha ghalala okuyambagana. Jumanne wa myaka ikumi ejo bukulu era mwe tegefu okwega okukola obwibo, okuthunga, okufumba nokukola ebikomo

Olunaku lwa Kenyatta luluno lutukirire. Lwatuumibwa oluvainhuma lwo pulezidenti asooka, Jomo Kenyatta. Era aghandhi balweeta lunaku lwa bazira. mu lulimi olwe Kenya [masujaa]. kiseera kya alambe, kusikagana kwa baghaka ne nsi.

Babona eniriiri edha bakumaidhebe nga bavaire dhi yunifomu edho lusaayi, kiragala ne ndheru. Bambaire langi yabendera ey'ensi. Abantu bawulirisa ebitontome ne ndhogera, nga baidhukaniamu ebyaira nga bafuna obwetwaze okuva ku ba kyerupe.

Bawulirisa okwemba kwa kwaaya ya kanisa ya maama Ngina. Abakazi mu saati endheru ne sikati da bululu mu bigere byerere na basaadha mu bupale obumpi obwa bululu, ne saati edheru ni taai. Bangi baali mubigere byerere.

Nafuraki ni Jumanne bayogera kubintu bingi byebabona ni byebakola,nga bakaali ku gya ku tendhuuka. Olweidho, bbaabaa wa Nafuraki agya musomesa kukola nsuwa nengeri eyokuguza abageni ababa baidye mu katale okuva mubibuga ne nsi edhiindhi.

Mu bwangu, ekiwumulo kyeibwe kiliba kighaire nga saawa ya Nafuraki ni Jumanne okugya kwisomero. Kizibu inho okugya, aye baidhi bati ekiseera kyonkyoona, banaaba bairayo mu saabiti ya kurisimaansi. era basigale okutuusa kunkomerero eyo mwaaka.