Anansi Akanila Abandu Tsingano
Ghanaian folktale
Wiehan de Jager

Tsinyanga tsiali tsia khale, khale, Nasaye, yali niyabikha tsingano tsiosi mwisanduku lie tsimbao, mwikulu elia. Abandu asi khushialo shibabakho nende tsingano tsiosi tsiosi ta, mana shibali nobusangali tawe. Bareeba Anansi Libubi liobuchesi okhubakhoonya.

1

Anansi nalukha olububi oluraambi, mana naninilakho okhuula mwikulu. "Enyala okhunyoola tsingano, nochama?" Nareeba Nasaye.  Ne Nasaye yamutseshela Anansi ne khandi namuboolela ari, "Oo, tsino ne tsingano tsiobukusi bwe ekulu okhushila. Shimbara nobunyala tawe, khandi ewe Anansi."

2

"Naye Anansi namureeba ari, "Tsinyala okhukusibwa khubukusi shi?" "Olanderera tsisolo tsinzalaba tsitaru etsilalolekhanga bwangu tawe," Nasaye namuboolera, "Ingwe ili nende ameno kamema nga amafumo, libuyi, nende Ibaka." Ne natsekha khandi natsekha. Yapara mbu tsingano tsie tsiebikha obulayi."

3

Kho Anansi niyeshera khulububi lwe lwobulimbo kaala nakalukha asi khushialo. Napara khandi niyeparira, ne nakasia liparo. Nayaba obwina oburaambi, nafunikhakho amasafu nende amakokha, okhubufisa bukhaye okhulolekha ne nabwao okhutsia okhulia eshiakhulia shie ingolobe. Mumabwibwi, toto ingwe yali niimalile okhukwa mubwina obo. Yali niyikwaranga khwisisi lio bwina obo noburuma obunji po ne nililanyala okhurulamo tawe.

4

"Oo! Lekha ekhukhonye, omwitsa wanje!" Anansi naibolera. "Kona busa olambisie khu tsisala tsino ne ndalakhukhwesa ekhurusie elwanyi." Anansi yaboya ingwe nende olububi lulwe khutsisala, ne naikhwesa nayininia okhuyira khu Nasaye wo mwikulu. Nasaye naye namutsekha busa ne namureeba ari, "Etsindi tsibiri tsile?"

5

Kho Anansi niyekha asi khushialo okhukhaaba isolo yakhabiri. Napaara khandi ne nanyola liparo. Niyetsusia amatsi mushimuka ne natsia okhukhaaba wa mabuyi kali nikamenya. Nasundula amatsi matiti khushitsu shiamabuyi ako. Narema liru ne niyefunikha khumurwe kwe, ne niyesundula khumubili amatsi kali nikatonyere.

6

Nalanga amabuyi, "Enywe amabuyi! Itse mulolekho! Ifula ikwa muno! Injire bwangu mushimuka shianje shino mwesi, shilamufunikha mukhaye okhutora." Amabuyi shikenyanga obunyifu bwa amatsi tawe, kho koosi nikapurukha nikenjira mu shimuka shia Anansi.

7

Bwangu Anansi nanaba olububi khumunwa kweshimuka esho okhwikalira amabuyi okhurula kata kateme karie. Yakachinga nakayira mwikulu nakechesia Nasaye wo mwikulu. Naye Nasaye namutiabushira busa, "Eyo mwisho ili ena?" (Luno shiyamutsekha shinga olwa mbeli tawe).

8

Kho Anansi nakalukha khu shialo khandi. Yapaara muno. Shiyali nanyala okhunyoola injira yosi yosi yakhunyooleramo eyindi tawe, owamweresia liparo lilayi okhushira. Alala bakhaba olusala oluraambi olusiro nende emilandila emikhuniufu. Bachenda ne olwa boola ambi khumwalo weinzukha yali niyamenya, banza okhuingana. "Liosaka ne liraambi okhukhushila!" "Tawe, nelimbikiti khwisie!" "Tawe nelirambi okhukhushila!"

9

Bwangu inzukha yarula elwanyi niyibareba eshiali nishichira nibaba namaingane ako. "Eyinganenje nende omukhasi wanje mbu," Anansi nayibolela, abolanga mbu olusala luno noluraambi okhukhushira ewe. Nasi enganire." "Baatse! Esie ekhali omuraambi okhushila olusala!" Nayo inzukha niyikalusia. "Esie endi omurambi muno! Esie endi okuyukha okukhongo muno! Rakho olusala tsana ambi ninasi opime olole!

10

Kho Anansi nakhola ario, naboya okuyukha oko khulusala olo ne milaandila okhukunyiira kukololoshe khulusala. Olwa kwali nikuboyelwe kwosi obutinyu, Anansi nuyila okhuula mwikulu.

11

Nasaye yeyama mbu toto Anansi yali narunjire obukusi bwe tsingano etso. Yamala atsie mwisanduku lie lie tsimbao, niyekula eshifunikho, namwelesia Anansi tsingano tsiosi. Anansi yachinga tsingano tsiosi nobusangali nayira khushialo. Yechesiakho omukhasi we nibakabana, khandi nende abandu bandi bosi nende tsisolo tsiosi. Okhubeera tsingano netsiokhuboola, tsili tsiokhubikha tawe.

12
You are free to download, copy, translate or adapt this story and use the illustrations as long as you attribute in the following way:
Anansi Akanila Abandu Tsingano
Author - Ghanaian folktale
Translation - Catherine Were
Illustration - Wiehan de Jager
Language - Oluwanga
Level - Longer paragraphs