Umumana na Umukola Mfula
Mimi Werna
Edwin Irabor

Abana batatu, ama shina Chanda, Kabwe, na Chewe bale umfwa eko imfula yaleepona, kwati ka lwiimbo. Baleefwaya ukuya mukwangala kabili nookushana mumfula. Baleefwaya ukwikata umukola mfula wali kumulu. Banyina baisa balesha, ati, "Iyoo."

Efyo abana baatampile ukulila ninshi baleemona kwati banyina balabasuminisha. Chewe aisa esha nookufuma mun'ganda tondolo mukumona umukola mfula.

1

Lilya talafuma panse, banyina baisamwikata. Neshiwi ilyakalipa, baalipundishe pakuti Chewe ba nkashi yakwe bonse bonfwe.

Elyo abati"Kuti wa kwata ichi ifine, ta watemwa na supu iya kwata impilipili elo nga wa lwala ichi fiine ku nwa supu." Baseka nako panono.

2

Banyina baisa ibukisha ukuti abana balafwaya utushimi, efyo baishile tampa abati, "Umukola mfula, mumana uwakwata amaka sana aya kuposha ubulwele ubuli bonse. Nomba ngawalwala icifine, teti ufikeko kumulu. Umukola mfula teti ukwafweko nakalya."

Abana baisa tontonkanyapo efyo banyina balelanda.

3

"Mayo, twebeniko akashimi keenu akamukola mfula," aisa landa Kabwe. "Emukwai mayo, na ine nde fwaya ukumfwako,"Chanda nankwe akonkamo. "Naine," Chewe alundapo, aimya notukondo tutatu.

"Aleni bane, kanshi natumone," banyina baasuka, ninshi baleseka nako panono. "Iseni pamo bonse. Aka shimi kala tampa bane!"

4

Kabwe aisa butuka mukusenda umwinko banyina balebomfya paku shimika utushimi, nookubapeela.Chewe aishile peela banyina icitambala lintu tabala amba akashimi. Ngabafwala icitambala baleemoneka kwati balya bene abashimika utushimi.

Bonse abana baliikala tondolo pakumfwa akashimi nangu line balikomfwapo imiku iingi. Kabwe aisa lisha umunsoli elyo banyina baalimukutampa. Efyo nakashimi katampile.

5

"Patiile akantu nse," ebanyina. Abana baasuka, "Kaikele nga ifi twikele." Umukola mfula wali kwete amaka aya kuchita ifi papusho. Kabili, umukola mfula waafisamine mu musumba wa Katoka Mema pantu walikwete amaka yakuposha amalwele ayali yonse. Kwali nabalelonda uyu musumba

Nga nau lwala, kunwa mofye amenshi. Umukola mfula wali uwa nsansa kabili, waalepeela bonse. Nomba tawa temenwe abantu abashakwete icumfwila, nabaale cita ifintu ifya bipa."

6

"Umulandu wa maka yakamana, kwali aisi kilimu (ice cream) mucituntu caakamana. Bonse abaleisa mukunwa amenshi, maka maka abana, balelyako na aisi kilimu.

Aisi kilimu yakukamana yaali na amalangi ya mukola mfula. Amalangi yali ayaakashika, aya katapa katapa, aya macungwa macungwa, kabili, aya umutuntulwa."

7

"Ubushiku bumo, kanakulu kamo ifi, akashumfwa kabili akakwata amano ayabipa, neeshina lya Mbasela, kaaliishile. Pakufika, kaali kumanya abaaleelonda. Tabakeshibe iyoo. Baumfwile umubili waenda lelo tabaposeleko amano.

Ba malonda aba balilangile kanakulu ka Mbasela ukwali akamana nookwisa keba ati, 'Mayo umucinshi kumumana.' Ka nakulu kaalisuminishe, nookukonkanyapo, kakonyapo."

8

"Pakufika, kaliisa nwa amenshi, nookupola, kapola. Lilya kapola, kaliisa lolesha nookwisa mona ati tapali abaalemonako.

Efyo ka Mbasela kaishile senda ilibwe nookuposa mumenshi. Kaikala kaleloleshanako efyo ilibwe lyaletoloka pamenshi. Katemwa, nookwisa posamo akamuti. Nako akamuti kaisa toloka filyafine fyacitike kukalibwe."

9

"Efyo kaatolokele mumenshi. Kalemona kwati teti kafwe, kakula ikala fye peenapee. Lilya line kaatolokelemo, akamana kaliisa ima, kaima nookufika kumulu. Ukwima uko ukwakuti tekuti kabwele ku umusumba wa Katoka Mema Limolimo, umukola mfula, ulakonka umumana, ufwaya ubumpashana.

Empela ya kashimi," e banyina.

10

banyina baliipwishe abati "Bana bandi, njebeniko, ninshi mwakatemenwa ifi aka akashimi. Mulafwaya ukukomfwa, lyonsefye ati mayo twebeni."

"Nalikatemwa pantu kafula amafunde kabili kalanjibukisha ukumfwila umutima," Chanda aisa ayasuka, nenseko panono.

"Kalangafwa ukwibukisha amalangi yamukola mfula," Kabwe alundapo.

11

Chewe aisa eshako panono ninshi alemona kwati banyina balamumfwila, "Nalikatemwa pantu kalanjibukisha aisi kilimu. Mpeniko na aisi kilimu napapata sana?"

Banyina epa kwasuka abati"Mmmm! Naakutalala apa muno, tukalya aisi kilimu mailo. Mwaumfwa?Mailo, nkamishimikila akashimi kakumpela yamukola mfula."

12
You are free to download, copy, translate or adapt this story and use the illustrations as long as you attribute in the following way:
Umumana na Umukola Mfula
Author - Mimi Werna
Adaptation - Caroline Chimba, Muli Mulilwa Mulilwa
Illustration - Edwin Irabor
Language - IciBemba
Level - Read aloud