

Eira eino, yabbaire yo obusolo bubiri obwo mukwano omunene. Akandi babbaire bakeeta Magezi Mataala Manene, akandi nga bakeeta Kasiru Kasiira Katono. Bwabbaire nga bulya ku kimo. Nga omukwano gubukutulisya mu enswa moiza.
Lwa baire lumo, O Magezi Matala Manene naleeta ekiteesyo nga akoba ati, "Lwaki titulimira hamo nga bwe tuliira hamo?" O Kasiru Kasiira Katono nairamu ati, "Ekyo kisa ino. Nteesya nti ne emere tutelekenga hamo." Ekyo ni bakiikiriryaku era nibatandiika okukolera byonabyoona hamo.
O Magezi Mataala Manene niyebuulya oku mwinaye ati, "Ee! Yaani eyasokelelya okulima kuno. Okibona atya iwe okutandikililya okulima, nze nali iza kusiga?" "Kale." O Kasiru Kasiira Katono na alima ekijuzi kinene (kibba). Nakoba omwina ye ati, "Muna Magezi Mataala Manene, nze namaliire okulima. Oize osige obulo."
O Magezi Mataala Manene nakoba ati, "Mbe, iwe oyabe omumaiso no okusiga, nze nali iza kuzubamu." O Kasiru Kasiira Katono era nayaba omumaiso n'okusiga. Eyamalire nakobera omwina ye ati, "Eisubi litandikire okumeruka. Oyabe ozube obulo bwaisu." Aye O Magezi Mataala Manene ati, "Mbe, iwe oyabe omumaiso no okusuba nze nali iza kukesa."
O Kasiru Kasiira Katono na ayaba omumaiso no okuzuba okutuusya obulo obwe bwayengere. Ni butuuka okesa. O Kasiru Kasiira Katono nayaba egye mwina ye O Magezi Mataala Manene namukoba ati, "Munange O Magezi Mataala Manene obulo butuukire okukesebwa oize okese. Nze naliimire, ni nsiga, ni nzuba oize okese obulo buli kwonoonekera omu nimiro."
Aye O Magezi Mataala Manene ati, "Mbe naire mbula biseera! Iwe oyabe omumaiso no okukesa. Nze ngiza kubuta omu kyagi." O Kasiru Kasiira Katono yeena tiyabaire mubibi. Yaabiire nakesa obulo nabuleeta ahaaka. Nayeta O Magezi Mataala Manene namukoba ati, "Muna Magezi Mataala Manene nze mmaliire okukesa, oize otwale obulo bwaisu omu kyagi."
Aye O Magezi Mataala Manene ati, "Obona ndi katono ti nsobola kusitula bulo obwo bwonabwoona. Iwe ote omu kyagi, nze naliiza kubusekula." O Kasiru Kasiira Katono nabona nga bituukire aho nakoba omwinaye O Magezi Mataala Manene ati, "Muna iwe oboneka oli kunsalira magezi!" Aye O Magezi Mataala Manene nairamu ati, "Mbe! Obba nikyekyo nze ompeku akalo kamo iwe otwale buddi bwonabwoona. Njiza kukusasula omubiseera ebyo mumaiso."
O Kasiru Kasiira Katono tiyabbaire mukodo. Yahaire O Magezi akafangata ka bulo kamo, era nibaawukana. O Magezi Mataala Manene Natambula! Natambula! Natambula! Nayagirya O Wankoko nga ali kukankada eitakali alye amabbale. O Magezi Mataala Manene nikwo okumukoba ati, "Muko Wankoko, omu kifo ekya okulya eitakali, otwale akalo kange kaano olye."
O Wankoko natwaala akalo nakalya. O Magezi Mataala Manene nayaba okulinga yo ati nga O Wankoko amalileho akalo okulya. O Magezi Mataala Manene naleekaana ati, "Wuwiiii! Oliire akalo kange. Atenga akalo tikabbaire kange, kabbaire ka Kasiru Kasiira Katono." O Wankoko ni kwo kusaba ati, ekiseera kya okubiika kituukire. Kankubiikire yo eigi limo otwalemu elyo.
O Magezi Mataala Manene nasunamu eigi okuzwa oku Wankoko ni yeyongera yo omu maiso. Natambula! Natambula! Natambula! Natambula! Nayagaana abaisuka nga bali kukubba emiyembe na amabbale. Nakoba ati, "Obba mutaka emiyembe egyo giggwe ahansi, muli na okukozesya eigi lino." Nabaha eigi. Ebalikozeselye okukubba emiyembe, lyakubire omusaale nilyaabika liti 'pyaa' era nilitoonya ahansi. Lisambuka ekisokompolo nikilaalila omu nkompe.
Aye O Magezi Mataala Manene nakubba oluwungu ati, "Wuwiiii! Mumenyere eigi lyange. Atenga ndi liba lyange. Libbaire lya Wankoko. O Wankoko yakolere ekibiibi okulya akalo kange. Atenga akalo kano tikabbaire kange. Kabbaire ka Kasiru Kasiira Katono. Abaisuka nibakoba O Magezi Mataala Manene bati, "Toleekaana abananyere miyembe kutwagaana hano. Omukifo kya eigi otwalemu omuyembe guuno.
O Magezi Mataala Manene Natambula! Natambula! Natambula! Nayagana omukusu nga guli aho gwemereire. Yagubuulya ati, "Oli kukola ki hano? Ogeme omuyembe guno oboneku!" Omukusu obwegwakwaite guti olusaya ni lukusula ni gutulika. Iye O Magezi Mataala Manene ati, "Wuuwiii! Otulikilye omuyembe gwange. Atenga ti gwabbaire gwange. Gwabbaire gwa baisuka. Abaisuka bakolere ekibiibi ni ba menya eigi lyange. Atenga ti lyabbaire lyange, lyabbaire lya Wankoko. O Wankoko yakolere ekibiibi, naalya akalo kange. Atenga ti kabbaire kange, kabbaire ka Kasiru Kasiira Katono. Kale olina okumpa ekintu kyonakyona okuliha."
Omukusu ni gwe kwakulaku e lyeya e lisingamu obusa nigulimuha guti, "A! Kale otwalemu e lyeya lyange." O Magezi Mataala Manene nalitoola. Natambula! Natambula! Natambula! Natambula! Okutukya eyaagirye omwiga. Eyabbaire asomoka ati, e lyoya ni limuzwa omungalo ni ligwa omu maizi. Nanywa oku maizi gano agandi na butika omu matama na yaba oku bukalu. Natambula! Natambula! Natambula! Nayagaana ababbaire bali kwokya amanda. Naba buulya ati, "Lwaki ti mulikilya musyo ni mutoolamu manda gaanyu? Amaizi gaano mukozesye."
Nayasamya omunhwa gwe, amaizi ni gazwamu nafuugya okumusyo ni gulikila. Eyabwine nga kino kisanyusilye obookya ba manda. O Magezi Mataala Manene nakubba oluwungu nakoba ati, "Woweee! Mwohere amaizi atenga tigabbaire gange, gabbaire ga nyanza. E nyanza yakolele ekibiibi netwaala elyeya lyange. Atenga tilyabbaire lyange, lyabbaire lya mukusu. O Mukusu gwakolere ekibbiibi ni gulya o muyembe gwange, atenga tigwabbaire gwange, gwabbaire gwa baisuka. Abaisuka bakolere ekibbibi ni baatikya eigi lyange. Atenga ti lyabbaire lyange, lyabbaire lya Wankoko. O Wankoko yakolere ekibiibi naalya akalo kange. Atenga akalo tikabbaire kange, kabbaire ka Kasiru Kasiira Katono."
Muli no okubba ne ekye munkoleraho. Bamuha empasa. O Magezi Matala Manene natambula! Natambula! Natambula! Okutuukya eyayagaine abakinjagi nga bali kwita ente. Nabakoba ati, "Empasa yeeno mukozesye okutematema emamba." Babbaire bakaali batema bati, nga empasa emenyekamu eti 'kwa'!
Iye O Magezi Mataala Manene ati, "Woweee! Mundeteire obuzibu. Mukolere kibbiibi okumenya empasa yange. Empasa eyo nda ebba yange. Ebbaire ya bookyi ba amanda. Abookyi ba amanda bakolere ekibbiibi ni booha amaizi gange. Atenga ti gabbaire gange. Gabbaire ga nyanza. Enyanza yakolere ekibbiibi netwaala elyeya lyange. Atenga ti lyabbaire lyange, lyabbaire lya Wamukusu. O Wamukusu yakolere ekibbiibi naalya omuyembe gwange. Atenga ti gwabbaire gwange, gwabbaire gwa baisuka. Abaisuka bakolere ekibbiibi nibamenya eigi lyange. Atenga ti lyabbaire lyange, lyabbaire lya Wankoko. O Wankoko yakolere ekibbiibi naalya akalo kange. Ate nga akalo ti kabbaire kange, kabbaire ka Kasiru Kasiira Katono. Mube ne ekyemunkoleraho."
Batyo nibamuha, enkoko no omukira gwe ente. O Magezi Mataala Manene natambula! Natambula! Natambula! Okutuukya obweyatuukire omu kibali. Natoola omutwe gwe ente ne ikoti nabisimika omu bisoodo. No omukira gwoona nagusinika omu bisoodo nga kiboneka oti ente edimiire omu bisoodo.
Obweyamalira okutegeka kino okusa, naira oku mbali nakubba enduulu ati, "Wu-lululu! Wu-lululu, wulululu! Ente ya Isebantu egwire omu kibali." Abantu bonaboona ab'ekyalo ni baiza nga bapyata. Ekigema oku Kyabazinga ebula muntu noobwabba muhejere ahinzya okusigalayo. "Wululululu! Wululululu! Wululululu!" Nayongeramu eduulu okutuukya abantu obwebesolongere nga bangi onho inho.
Nibatandika okwegeyamu bati, "Atyano tukole tutya?" Iye O Magezi Mataala Manene ati, "Abandi musike omukira, abandi omutwe. Okusima tuhinzya okukosya ente ya Kyabazinga." Abantu ni batwala amagezi ge gano. Betegeka na maani bati, "Mwetegeke! Moiza! Ibiri! Isatu! Nyasujoyikeeee!" Ni bagwa eddi bati gwo! Omutwe, eikoti no omukira omungalo.
Iye O Magezi Mataala Manene ati, "Woowee! Mwitire o nte wa Kyabazinga. Buli muntu kw'imwe ali n'okuliha ente moiza moiza atyano." Amangu n'embiro, abantu basansaana ni bairayo eika okuleeta buli muntu ente moiza moiza. O Magezi Mataala Manene naazwaho no olugo lulamba okwira yo egye mwinaye O Kasiru Kasiira Katono.

